Home » Gramatyka » Podstawy » Czas teraźniejszy

Czas teraźniejszy (Präsens)

W tej lekcji pokażę ci, jak tworzy się czas teraźniejszy Präsens oraz kiedy się go używa. Możesz sprawdzić, czy zrozumiałeś temat rozwiązując interaktywne ćwiczenia na końcu. Chcesz poznać więcej zagadnień z gramatyki? Ta lekcja jest częścią kursu  Gramatyka A1/A2.

Chcesz szybko i kompaktowo ogarnąć to z gramatyki, co najważniejsze?  Dołącz do mojego nowego Kursu Mistrza Gramatyki w 30 dni i testuj bez ryzyka przez 14 dni tylko teraz w promocyjnej cenie -50%. ➡️ Kliknij tutaj i dowiedz się więcej. 

Czas teraźniejszy niemiecki (Präsens) – kiedy się go stosuje ?

Przykład na czas teraźniejszy Präsens - niemiecki
Präsens to niemiecki czas teraźniejszy do opisywania zdarzeń i czynności w teraźniejszości.

Präsens to najczęściej używany czas w języku niemieckim, dzięki któremu możesz mówić o teraźniejszości oraz o przyszłości. Oto kilka przykładów zdań w Präsens:

 

Jak tworzy się Präsens niemiecki?

Czasowniki regularne w Präsens

Aby stworzyć zdanie w Präsens z czasownikiem regularnym, potrzebny ci będzie czasownik z jedną z sześciu końcówek osobowych:

OsobaKońcówkaPrzykład
Liczba pojedyncza1. osoba (ich)-eich mache
2. osoba (du)-stdu machst
3. osoba (er/sie/es)-ter macht
Liczba mnoga1. osoba (wir)-enwir machen
2. osoba (ihr)-tihr macht
3. osoba (sie/ forma grzecznościowa: Sie)-ensie machen

Na przykład:

  • „Ich mache eine Pause.”
  • „Du machst eine Pause.”
  • „Er/ sie/ es macht eine Pause.”
  • „Wir machen eine Pause.”
  • „Ihr macht eine Pause.”
  • „Sie machen eine Pause.”

Mówiąc bardziej książkowo, jest to odmiana czasownika przez osoby (koniugacja).

W czasownikach regularnych temat czasownika zostaje zawsze taki sam – zmienia się tylko ta końcówka. 

Ale gdzie właściwie wstawić tę końcówkę osobową?

Zawsze w tym samym miejscu – do tematu czasownika. Temat to ta część, która zostaje po odcięciu „-n”/ „-en” Przyjrzyjmy się czasownikowi „machen”:

czasownik w czasie terazniejszym Preaesens

Na przykładzie powyżej widzisz czasownik regularny machen (robić) w bezokoliczniku – w takiej postaci widzisz czasownik szukając go w słowniku. Każdy czasownik składa się właśnie z tematu i końcówki „en”/ „n”.

I teraz, trzeba się po prostu tej końcówki „-n”/” -en” pozbyć, a na jej miejsce wstawić jedną z 6 końcówek osobowych, które właśnie poznałeś:

odmiana czasownika regularnego w preasens graficzne wyjasnienie

Wyjątki

W czasownikach regularnych temat pozostaje zawsze ten sam. W niektórych czasownikach regularnych dochodzi jednak do zmian między tematem, a końcówką:

+e

Jeśli temat czasownika kończy się na -d/-t, wtedy przed końcówką osobową -st i -t, dodajemy jeszcze -e. Inaczej byłoby sporo problemów z wymową ! 🙂 :

  • warten: temat czasownika: wart du wartest, er wartet, ihr wartet
  • arbeiten: temat czasownika: arbeit   ich du arbeitest, er arbeitet, ihr arbeitet
uwaga

Jeśli jednak w temacie zmienia się samogłoska (tylko w czasownikach nieregularnych!) , wtedy już nie dodajemy „-e”.  Jeden wyjątek wystarczy, prawda? 🙂 Na przykład czasownik nieregularny „halten”: du hältst, er hält(zmiana samogłoski „a” na „ä”)

– e

Jeśli czasownik w bezokoliczniku kończy się na -eln, to z końcówki -en wypada -e. Poza tym, w pierwszej osobie liczby pojedynczej wypada -e przed -l.

  • segeln: temat czasownika: segel ich segle, wir segeln,  (ich segele, wir segelen)
  • radeln: temat czasownika: radel ich radle, wir radeln (ich radele, wir radelen)

-s

Jeśli temat kończy się na -s/-ß/-x/-z, wtedy w 2 osobie liczby pojedynczej wypada -s:

  • tanzen: temat czasownika: tanz du tanzt (du tanzst)
  • faxen: temat czasownika: fax du faxt  (du faxst)

Więcej informacji na temat czasowników regularnych znajdziesz tutaj: czasowniki regularne.

Nie wiesz, czego i kiedy się uczyć, by w końcu zrozumieć gramatykę? 📚🤔 Dołącz do mojego nowego kursu! 🎓 W 30 dni biorę cię za rękę i wyjaśniam krok po kroku oraz kompaktowo to, co kluczowe, byś przełamał/a barierę! 🚀

Tylko teraz możesz przetestować kurs przez 14 dni bez ryzyka w promocyjnej cenie -50%! 🔥

➡️ Kliknij tutaj i dołącz do innych Mistrzów

Czasowniki nieregularne w Präsens

Jeżeli chcesz coś powiedzieć Präsens, ale z czasownikiem nieregularnym, to również dodajesz jedną z sześciu końcówek osobowych do tematu czasownika. 

Gdzie zatem jest różnica?

W czasownikach nieregularnych dodatkowo dochodzi często do zmiany samogłoski w samym temacie czasownika. Dobra wiadomość – tylko w 2. i 3. osobie liczby pojedynczej:

e i

OsobaKońcówkaPrzykład
1. osoba l.pojedyncza (ich)-eich breche
2. osoba l.pojedyncza (du)-stdu brichst
3. osoba l.pojedyncza (er/sie/es)-ter bricht
1. osoba l.mnoga (wir)-enwir brechen
2. osoba l.mnoga(ihr)-tihr brecht
3. osoba l.mnoga (sie/ forma grzecznościowa: Sie)-ensie brechen

Inne czasowniki, w których dochodzi do zmiany e i to: treffen, helfen, stechen, gelten,  essen, sprechen, nehmen

e ie

OsobaKońcówkaPrzykład
1. osoba l.pojedyncza (ich)-eich sehe
2. osoba l.pojedyncza (du)-stdu siehst
3. osoba l.pojedyncza (er/sie/es)-ter sieht
1. osoba l.mnoga (wir)-enwir sehen
2. osoba l.mnoga(ihr)-tihr seht
3. osoba l.mnoga (sie/ forma grzecznościowa: Sie)-ensie sehen

Inne czasowniki, w których dochodzi do zmiany e ie  to: geschehen, stehlen, lesen, befehlen, empfehlen

a ä

OsobaKońcówkaPrzykład
1. osoba l.pojedyncza (ich)-eich schlafe
2. osoba l.pojedyncza (du)-stdu schläfst
3. osoba l.pojedyncza (er/sie/es)-ter schläft
1. osoba l.mnoga (wir)-enwir schlafen
2. osoba l.mnoga(ihr)-tihr schlaft
3. osoba l.mnoga (sie/ forma grzecznościowa: Sie)-ensie schlafen

Inne czasowniki, w których dochodzi do zmiany a ä to: tragen, waschen, fahren, laufen, schlagen, halten

„Sein” i „haben” w Präsens

Najważniejszymi czasownikami nieregularnymi są oczywiście czasowniki sein i haben . Tak odmieniają się przez osoby w czasie teraźniejszym:

 Odmiana haben w Präsens

ich habe
du hast
er/sie/es hat
wir haben
ihr habt
sie/Sie haben

 Odmiana sein w Präsens

ich bin
du bist
er/sie/es ist
wir sind
ihr seid
sie/Sie sind

Kiedy używa się czas teraźniejszy niemiecki Präsens?

Czas teraźniejszy Präsens  używa się do:

mówienia o faktach, sytuacjach czy stanach w teraźniejszości, na przykład:

  • „Ich bin Ania.”/Jestem Ania.
  • „Jeden Tag lerne ich Deutsch.”/ Każdego dnia uczę się niemieckiego.

mówienia o czynnościach, które trwają od kiedyś tam w przeszłości do dziś, na przykład:

  • „Ich lerne Deutsch seit 2 Jahren.”/ Uczę się niemieckiego od 2 lat.

mówienia o czynnościach, które są już ustalone i wydarzą się w przyszłości, na przykład:

  • „Nächsten Mittwoch gehe ich zum Arzt.” / W następną środę idę do lekarza

Czyli zupełnie jak w języku polskim. 

Jakie inne czasy występują w języku niemieckim?

W języku niemieckim nie ma aż tak dużo czasów, jak na przykład w języku angielskim. Używa się tak naprawdę czterech – Präsens, Präteritum i  Perfekt do mówienia o przeszłości oraz Futur I do mówienia o przyszłości:

Czas teraźniejszy niemiecki Präsens – podsumowanie

  • Czas Präsens tworzy się poprzez dodanie jednej z sześciu końcówek osobowych do rdzenia czasownika
  • rdzeń czasownika (temat) w czasownikach regularnych pozostaje zawsze bez zmian, w niektórych czasownikach nieregularnych dochodzi do przegłosu (zmienia się samogłoska) w 2. i 3. osobie liczby pojedynczej
  • w  niektórych czasownikach regularnych dochodzi do zmian między tematem, a końcówką osobową

Poćwicz Präsens!

Tutaj znajdziesz interaktywne ćwiczenia na czas teraźniejszy niemiecki Präsens.

Wasze najczęściej zadawane pytania o Präsens

Präsens – jaki to czas?

Präsens to w niemieckim czas teraźniejszy. Za jego pomocą mówi się jednak bardzo często również o przyszłości, np. Nächste Woche fahre ich nach Deutschland.” / “ W przyszłym tygodniu jadę do Niemiec.”

Jak tworzyć zdania w Präsens?

Aby zbudować zdanie w czasie teraźniejszym Präsens potrzebujesz odmienioną formę czasownika na drugim miejscu w zdaniu, np. „Ich gehe zum Arzt.” Jeśli czasownik główny łączysz z czasownikiem modalnym, to modalny jest na drugim miejscu, a czasownik główny w bezokoliczniku idzie na koniec zdania, np. „Ich muss zum Arzt gehen.”

Odmiana czasownika regularnego w czasie Präsens wymaga odpowiedniej końcówki w każdej osobie, np. machen (robić): ich mache, du machst, er/sie/es macht, wir machen, ihr macht, sie/Sie machen. W czasownikach nieregularnych często zmienia się dodatkowo w 2. i 3. osobie l. poj. samogłoska w temacie czasownika, np. brechen (łamać): ich breche, du brichst, er/sie/es bricht, wir brechen, ihr brecht, sie/Sie brechen.

Problem z gramatyką? Dołącz do mojego nowego kursu! 🤔

 …I testuj przez 14 dni bez ryzyka w promocyjnej cenie -50%! ✅ Krok po kroku ✅ kompaktowo ✅ według planu 

Anna
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (6 votes, average: 4,67 out of 5)
Loading...

7 komentarzy do wpisu „Czas teraźniejszy (Präsens)”

  1. Dzień Dobry , mam pytanie odnośnie mówienia o przyszłości w czasie teraźniejszym.
    Przykład: Nächste Woche fahre ich nach Deutschland. Ma zamienione miejscami czasownik z osobą czy tak właśnie tworzymy zdanie mówiąc o przyszłości ?
    Bo gdybym jechał do Niemiec Teraz powiedziałbym Ich Fahre nah Deutschland.

    Odpowiedz
    • Cześć Kacper, w zdaniu „Nächste Woche fahre ich nach Deutschland“ jest przestawiony czasownik z osobą, ponieważ na początku zdania jest określenie czasu „nächste Woche” ( czyli „w przyszłym tygodniu”). Nie są one więc zamienione miejscami, dlatego że mόwimy tu o przyszłości. Twoje zdanie „Ich fahre nach Deutschland” jest poprawne, tylko że z tego zdania nie można wywnioskować, czy mόwisz o teraźniejszości czy o przyszłości, a dodanie „w przyszłym tygodniu” rozwiewa wszelkie wątpliwości. 🙂 To „nächste Woche” możesz wstawić rόwnie dobrze w innnym miejscu, np. „ Ich fahre nächste Woche nach Deutschland.” Pozdrawiam serdecznie!

      Odpowiedz

Dodaj komentarz