Czasownik „werden“ jest wielofunkcyjny – może występować sam lub służyć do stworzenia np. czasu przyszłego. W tej lekcji nauczysz się, jakie może on mieć funkcje, a także jak odmienić czasownik „werden” przez osoby.
Chcesz sprawdzić swoją wiedzę? Zrób ćwiczenia na czasownik „werden” na końcu tej lekcji.
Czasownik „werden” – co musisz o nim wiedzieć?
Czasownik „werden” to w dosłownym tłumaczeniu na polski „stawać się”. Jest on o tyle specyficzny, że może występować w zdaniu samodzielnie lub tylko pomagać w tworzeniu innych konstrukcji (czasownik posiłkowy). Jako „pomocnik” nie jest on tłumaczony na język polski, np.:
- „Sie wird müde.” / „Ona robi się (staje się) zmęczona.” (samodzielny)
- „Ich werde ihn fragen.” / „Zapytam go.“ – A nie: „
Stanę się go pytać.” 🙂 (posiłkowy)
Przyjrzyjmy się bliżej tym dwóm funkcjom czasownika „werden”.
Co oznacza czasownik „werden” ?
Jeśli „werden” występuje w zdaniu jako czasownik główny (Vollverb), to oznacza on jakiś proces: ktoś się starzeje, ktoś staje się zmęczony, robi się zimno i tak dalej. Spójrz na przykłady:
- „Sie wird ohnmächtig.” / „Ona mdleje.”
- „Sie wird bald 18.” / „Ona skończy niedługo 18 lat.”
- „Es wird besser.” / „Będzie lepiej.“ (dosłownie: „polepsza się“)
- „Es wird kalt.” / „Robi się zimno.”
- „Sie wird eine Schauspielerin.“ / „Ona będzie/zostanie aktorką.“
Czasownika „werden” używamy zawsze w połączeniu, albo z przymiotnikiem albo z rzeczownikiem.
„Werden” jako czasownik posiłkowy – kiedy i po co jest potrzebny?
Czasownik „werden” może być czasownikiem posiłkowym (Hilfsverb). Wtedy w ogóle się go nie tłumaczy. Jest on po prostu pomocnikiem w budowaniu innych konstrukcji:
# czasu przyszłego (Futur I)
W czasie przyszłym Futur I potrzebujesz dwóch czasowników: „werden” w odmienionej formie i czasownika głównego w bezokoliczniku (czyli „kochen”, „machen”, „gehen” itd.) na końcu zdania. Zobacz:
- „Du wirst das schaffen!” / „Uda ci się to zrobić!”
- „Sie wird bald in den Urlaub fahren.“ / „Ona pojedzie wkrótce na urlop.“
- „Ich werde viel verdienen.” / „Będę dużo zarabiał.“
Jeśli chcesz przypomnieć sobie dokładnie, jak się tworzy ten czas, to zajrzyj do lekcji : Czas przyszły niemiecki Futur I.
# strony biernej (Passiv)
Strona bierna to ta konstrukcja, w której mówisz, że coś jest robione, np. „książka jest czytana przeze mnie”, zamiast „ja czytam książkę”. Tutaj też potrzebujesz czasownika „werden” + drugiego czasownika jako Partizip II („gekocht”, „gefragt, „gegessen” itd. – jak przy tworzeniu czasu Perfekt). Spójrz na te przykłady:
- „Mein Haus wird gebaut.“ / „Mój dom jest budowany.” (jest w trakcie budowy)
- „Das Fenster wird geöffnet.“ / „Okno jest otwierane.“
- „In Spanien wird Spanisch gesprochen.“ / „W Hiszpanii mówi się po hiszpańsku.”
Chcesz nauczyć się tworzenia strony biernej? Zerknij do lekcji: Strona bierna niemiecki.
Jak widzisz, czasownik „werden” musisz zawsze odmienić przez osoby. Zobacz, jak to się robi.
Odmiana „werden” przez osoby w czasie Präsens, Präteritum i Perfekt
Odmiana czasownika „werden” to coś, czego musisz nauczyć się na pamięć, a to dlatego, że odmienia się on nieregularnie. Spójrz do tabelki. Znajdziesz w niej odmianę „werden” przez osoby w Präsens, Präteritum oraz formę Partizip II, która będzie Ci potrzebna do stworzenia zdania w czasie Perfekt.
Odmiana czasownika "werden" | ||
---|---|---|
Präsens | Präteritum | Partizip II |
ich werde | ich wurde | geworden (worden) |
du wirst | du wurdest | |
er/ sie/ es wird | er/ sie/ es wurde | |
wir werden | wir wurden | |
ihr werdet | ihr wurdet | |
sie/ Sie werden | sie/ Sie wurden |
Forma „worden” czy „geworden”?
Spotkałaś/-eś się może już z takimi słowami jak „worden” i „geworden”? No właśnie, o co tu chodzi? Spójrz:
# forma „geworden”
Zacznijmy od tego, że „geworden” to po prostu Partizip II od czasownika „werden”, który stosuje się standardowo przy tworzeniu czasu przeszłego Perfekt, czyli użyjesz tu:
sein (odmieniony) + geworden
Przykłady:
- „Ich bin müde geworden.” / „Stałem się zmęczony.“ (Zmęczyłem się.)
- „Ich bin Arzt geworden.” / „Zostałem lekarzem.“
# forma „worden”
Tej formy użyjesz też w czasie przeszłym Perfekt, ale w stronie biernej. Wtedy od formy „geworden” odpada przedrostek „ge-„ i zostaje „worden”. W tej konstrukcji potrzebny jest jeszcze drugi czasownik jako Partizip II, czyli użyjesz:
sein (odmieniony) + Partizip II + worden
Zobacz przykłady:
- „Sie ist falsch verstanden worden.“ / „Ona zostala źle zrozumiana.“
- „Er ist von seinem Chef gelobt worden.“ / „On został pochwalony przez swojego szefa.“
Podsumowanie
- Czasownik „werden” może występować w zdaniu sam lub pomagać tworzyć inne konstrukcje.
- Za pomocą czasownika „werden” tworzy się czas przyszły Futur I i stronę bierną Passiv.
- Czasownik „werden” odmienia się nieregularnie.
Czasownik “werden” – ćwiczenia
Chcesz poćwiczyć czasownik „werden”? Tutaj znajdziesz interaktywne ćwiczenia na czasownik „werden” w języku niemieckim.
Najczęściej zadawane pytania – znasz odpowiedzi?
Co znaczy „werden” w niemieckim?
„Werden” to czasownik w niemieckim, który tłumaczy się jako „stawać się”, np. „Es wird kalt.” (Robi się zimno).
Jakie funkcje pełni czasownik „werden” w niemieckim?
Czasownik „werden” może występować w zdaniu samodzielnie (wtedy oznacza „stawać się”) lub jako czasownik posiłkowy, który pomaga w tworzeniu innych konstrukcji gramatycznych, np. czasu przyszłego Futur I (ich werde kochen – będę gotować).
Co to oznacza, że „werden” jest posiłkowy?
Oznacza to, że gdy występuje on z drugim czasownikiem (a nie samodzielnie), to pomaga w ten sposób utworzyć np. czas przyszły Futur I lub stronę bierną Passiv, np. „Das Haus wird gebaut.” (Dom jest budowany.) „Werden” jako czasownik posiłkowy nie jest w ogóle tłumaczony na język polski – spełnia on tylko funkcję pomocniczą.
Jak odmienia się „werden” przez osoby?
Czasownik „werden” jest nieregularny. Odmienia się on następująco: ich werde, du wirst, er/sie/es wird, wir werden, ihr werdet, sie/Sie werden.
„Worden” i „geworden” – co to za formy?
Formy „geworden” (Partizip II od sein) użyjesz przy tworzeniu czasu przeszłego Perfekt, np. „Ich bin alt geworden.” (Zestarzałem się.). Natomiast formę „worden” musisz użyć, gdy chcesz zbudować zdanie w stronie biernej w czasie przeszłym. Wtedy wstawiasz ją po formie Partizip II głównego czasownika, np. „Sie ist falsch verstanden worden.“ (Ona została źle zrozumiana.)