Partizip II to taka ważna forma czasownika, dzięki której możesz na przykład powiedzieć coś o przeszłości w czasie Perfekt. W tej lekcji dowiesz się, jak zbudować Partizip II i kiedy go użyć.
Na końcu lekcji możesz przetestować nową wiedzę rozwiązując ćwiczenia na Partizip II.
Partizip II – co to jest?
Partizip II, zwany też Partizip Perfekt to po polsku imiesłów czasu przeszłego, czyli taka forma czasownika jak „zrobiony” czy „zjedzony”. Jak widzisz ta forma oznacza, że coś już zostało zrobione.
Znasz już niemiecki czas przeszły Perfekt? Jeśli tak, to znaczy, że już używałaś/-eś Partizip II. To ta forma czasownika przeważnie z przedrostkiem ge- i końcówką -t lub -en, np.:
Partizip II od „arbeiten” (pracować) – „gearbeitet”
- „Ich habe heute lange gearbeitet.” – „Pracowałam dzisiaj długo.”
Partizip II od „essen” (jeść) – „gegessen”
- „Alle Äpfel wurden gegessen.” – „Wszystkie jabłka zostały zjedzone.”
Partizip II ma w języku niemieckim kilka zastosowań. Zobacz sam/-a.
Kiedy się go używa?
Przyjrzyjmy się bliżej różnym zastosowaniom imiesłowu Partizip II:
- Jako przymiotnik (a dokładniej mówiąc przydawka)
Spójrz na te zdania:
- „Ich verkaufe das genähte Kleid.“ – „Sprzedaję uszytą sukienkę.“
- „Das reparierte Radio steht im Wohnzimmer.“ – „Naprawione radio stoi w salonie.”
- „Die empfohlene Lösung war zu kompliziert.“ – „Zalecone rozwiązanie było zbyt skomplikowane.“
„Uszyta“, „naprawione” i „zalecone” to nasz imiesłów Partizip II. Spełnia on w tym zdaniu funkcję przymiotnika (jaka sukienka? uszyta / jakie radio? naprawione / jakie rozwiązanie? zalecone).
- Do tworzenia innych konstrukcji
Partizip II jest niezbędny, żeby zbudować w języku niemieckim kilka ważnych konstrukcji. Spójrz do poniższej tabelki:
Konstrukcje z imiesłowem Partizip II | ||||
Konstrukcja | Czasownik w bezokoliczniku | Partizip II | Przykład | Tłumaczenie |
Czas przeszły Perfekt | putzen | geputzt | Wir haben unsere Fenster geputzt. | Umyliśmy nasze okna. |
Czas zaprzeszły Plusquampefekt | arbeiten | gearbeitet | Ich hatte gestern nicht gearbeitet. | Nie pracowałam wczoraj. |
Czas przyszły Futur II | aufräumen | aufgeräumt | Bis Ende dieser Woche wird das ganze Haus aufgeräumt sein. | Do końca tygodnia cały dom będzie posprzątany. |
Strona bierna Passiv | lesen | gelesen | Das Buch wird gelesen. | Książka jest czytana. |
Zajrzyj do lekcji o poszczególnych konstrukcjach, gdzie dowiesz się, jak dokładnie je zbudować:
– czas zaprzeszły Plusquamperfekt
Zauważyłaś/-eś już, że Partizip II ma czasami przedrostek ge-, a niekiedy nie ma żadnego lub że może mieć on różne końcówki? Za chwilę wytłumaczę Ci, dlaczego tak jest i pokażę Ci, jak buduje się Partizip II.
Jak stworzyć taką formę czasownika?
Zobacz, „gelernt” i „verstanden” wyglądają zupełnie inaczej, prawda? Jednak obie te formy czasownika to Partizip II. Jeśli właśnie zastanawiasz się, o co chodzi, to pozwól, że Ci pomogę. 🙂
To, jak wygląda forma Partizip II zależy od rodzaju konkretnego czasownika. Spójrz:
# czasowniki słabe
Od czasowników słabych (odmieniają się one regularnie) utworzysz taką „standardową” formę Partizip II, czyli:
przedrostek ge- + czasownik (bez -en) + końcówka -(e)t
Na przykład:
- kaufen (kupować) – ge-kauf
(en)–t - fragen (pytać) – gefragt
- arbeiten (pracować) – gearbeitet (-et, gdy temat czasownika kończy się na -t lub -d)
- warten (czekać) – gewartet
- haben (mieć) – gehabt
# czasowniki modalne i nieregularne
Tak utworzysz Partizip II od czasowników modalnych i nieregularnych:
przedrostek ge- + temat czasownika w Präteritum + końcówka -t
- wollen (chcieć) – Präteritum: wollte – Partizip II: gewollt
- können (móc) – Präteritum: konnte – Partizip II: gekonnt
- bringen (przynosić) – Präteritum: brachte – Partizip II: gebracht
- wissen (wiedzieć) – Präteritum: wusste – Partizip II: gewusst
Tu przypomnisz sobie lekcję o czasownikach modalnych w niemieckim, a jeśli chcesz odświeżyć sobie czasowniki nieregularne, to zajrzyj do lekcji czasowniki nieregularne w języku niemieckim.
# czasowniki mocne
Czasowniki mocne, to te, które mają nieregularną odmianę i dlatego ich form w czasie przeszłym musisz nauczyć się na pamięć.
W większości przypadków otrzymują one w formie Partizip II przedrostek ge- i końcówkę -en, jednak często zmieniają się w nich też samogłoski w środku. Spójrz na te przykłady:
- halten (trzymać) – ge-halt
(en)–en - essen (jeść) – gegessen
- schreiben (pisać) – geschrieben
- singen (śpiewać) – gesungen
- werden (stawać się) – geworden
- sein (być) – gewesen (czasem Partizip II jest całkiem niepodobny do podstawowej formy czasownika)
# czasowniki rozdzielnie złożone
Czasowniki rozdzielnie złożone to te, w których przednia część (przedrostek) oddziela się i przykładowo w czasie teraźniejszym Präsens idzie na koniec zdania, np. aufräumen – „Ich räume auf.” (Ja sprzątam).
Od takich czasowników (zarówno słabych jak i mocnych) zbudujesz Partizip II w następujący sposób:
czasowniki słabe: przedrostek czasownika + -ge- + czasownik (bez -en) + końcówka -t
czasowniki mocne: jak wyżej, tylko z końcówką -en
Na przykład:
- aufräumen (sprzątać) – auf–ge-räum-t
- einkaufen (robić zakupy) – eingekauft
- zumachen (zamykać) – zugemacht
- anrufen (dzwonić) – angerufen
- aufstehen (wstawać) – aufgestanden
- aufessen (zjadać) – aufgegessen
Partizip II Tabela – 30 najważniejszych partizipów
Już wiesz, jak „standardowo” tworzy się Partizip II – to nic trudnego: „ge-„ na początku + „-t” na końcu i gotowe. Podejrzewam jednak, że łamiesz sobie głowę, jeśli chodzi o Partizip II od czasowników nieregularnych.
W poniższej tabelce znajdziesz 30 „najważniejszych” partizipów, które dla Ciebie wybrałam:
30 ważnych form Partizip II od nieregularnych czasowników | ||
---|---|---|
Infinitiv | Präteritum | Partizip II |
beginnen – zaczynać | begann | begonnen |
bitten – prosić | bat | gebeten |
bleiben – pozostawać | blieb | geblieben |
dürfen – móc, mieć pozwolenie | durfte | gedurft |
essen – jeść | aß | gegessen |
fahren – jechać, zawozić | fuhr | gefahren |
finden – znajdować | fand | gefunden |
geben – dawać | gab | gegeben |
gehen – iść | ging | gegangen |
haben – mieć | hatte | gehabt |
helfen – pomagać | half | geholfen |
kennen – znać | kannte | gekannt |
kommen – przychodzić | kam | gekommen |
können – móc, umieć | konnte | gekonnt |
laufen – biec | lief | gelaufen |
mögen – lubić | mochte | gemocht |
müssen – musieć | musste | gemusst |
schlafen – spać | schlief | geschlafen |
schreiben – pisać | schrieb | geschrieben |
sehen – widzieć | sah | hat gesehen |
sein – być | war | gewesen |
sitzen – siedzieć | saß | gesessen |
sollen – mieć powinność | sollte | gesollt |
sprechen – mówić, rozmawiać | sprach | gesprochen |
stehen – stać | stand | gestanden |
trinken – pić | trank | getrunken |
tun – robić, czynić | tat | getan |
werden – stać się, zostać | wurde | geworden |
wissen – wiedzieć | wusste | gewusst |
wollen – chcieć | wollte | gewollt |
Czym się różni Partizip II od Partizip I?
Różnica między Partizip I a II jest całkiem spora. Partizip I (w niemieckim bezokolicznik + końcówka -d) to imiesłów czasu teraźniejszego, więc mówi o czymś, co dzieje się teraz.
Po polsku to te formy czasownika z koncówką –ąc, jak „jedząc”, „skaczący”, „mówiąca” itd. Zobacz:
- „Der Schüler schreibt.” (Uczeń pisze.) – „der schreibende Schüler“ (piszący uczeń)
- „Das Kind weint.“ (Dziecko płacze.) – „das weinende Kind“ (płaczące dziecko)
Partizip II natomiast oznacza, że coś już zostało zrobione, w końcu to imiesłów czasu przeszłego. Spójrz:
- „Er hat den Brief geschrieben.” (On napisał list.) – „der geschriebene Brief“ (napisany list)
- „Ich habe ihm die Regel erklärt.“ (Wytłumaczyłem mu zasadę.) – „die erklärte Regel” (wytłumaczona zasada)
Podsumowanie
- Partizip II to po polsku imiesłów czasu przeszłego.
- Może pełnić funkcję przymiotnika lub pomagać w budowaniu innych konstrukcji w języku niemieckim.
- Tworzy się go różnie – zależy to od rodzaju konkretnego czasownika.
Partizip II – Ćwiczenia
Ćwiczenie czyni mistrza! Przygotowałam dla Ciebie darmowe ćwiczenia online do tematu „Partizip II“ – z rozwiązaniami i bez rejestracji. Kliknij tutaj i poćwicz „Partizip II“ online: interaktywne ćwiczenia na Partizip II.
Najczęściej zadawane pytania o Partizip II – znasz odpowiedzi?
Partizip II – co to jest?
Partizip II (Partizip Perfekt) to polski imiesłów czasu przeszłego, czyli forma czasownika, która pokazuje, że coś zostało zrobione, np. „napisany” (geschrieben), „ugotowany” (gekocht), „zjedzony” (gegessen).
Do czego służy Partizip II?
Partizip II jest konieczny, żeby utworzyć w niemieckim kilka ważnych konstrukcji, np. czas przeszły Perfekt, czas zaprzeszły Plusquamperfekt, czas przyszły Futur II lub stronę bierną Passiv. Używa się go też określając cechę jakiegoś rzeczownika, np.: w znaczeniu że np.: „Das reparierte Radio steht im Wohnzimmer.“ (Naprawione radio stoi w salonie.)
Jak wygląda Partizip II w niemieckim?
Z reguły Partizip II zaczyna się na „ge-„ i kończy na „-t” lub „-en”, np. „gekocht”, „gegessen”. Ta zasada dotyczy większości czasowników słabych (czyli tych odmieniających się regularnie). Jest kilka wyjątków. Czasowniki kończące się na „-ieren” nie dostają przedrostka „ge-”, np. „studiert” (studieren). To samo dotyczy czasowników zaczynających się na be-, er-, ver-, emp-, ent-, np. „besucht” (besuchen), „versucht” (versuchen).
Jak utworzyć Partizip II od czasowników rozdzielnie złożonych?
W czasownikach z rozdzielnym przedrostkiem to „ge-„ wskakuje po przedrostku czasownika, np. Partizip II od czasownika „einkaufen” (kupować) to „eingekauft”. Otrzymują one taką końcówkę jak wszystkie inne czasowniki – albo „-t” (słabe) albo „-en” (mocne).
Czym się różni Partizip II od Partizip I?
Partizip II dotyczy czasu przeszłego (coś zostało już zrobione, np. zjedzony), a Partizip I czasu teraźniejszego (coś się dzieje, coś jest w trakcie robienia, np. jedząc). Partizip II w niemieckim zaczyna się z reguły na ge- i kończy na -t lub -en, np. geschrieben (napisany), a Partizip I to czasownik w bezokoliczniku + końcówka -d, np. schreibend (pisząc).