Rodzajniki „der”, „die”, „das” na pewno już znasz, a czy wiesz, co to rodzajnik zerowy? W tej lekcji nauczysz się dość nietypowej metody, kiedy użyć rodzajnika zerowego i jakie są wyjątki od reguły.
Na koniec rozwiąż ćwiczenia i stań się mistrzem rodzajnikowym. 🙂
Rodzajnik zerowy – proste wyjaśnienie

Pewnie kojarzysz tą zmorę uczących się niemieckiego (a może i Twoją? 😉 ) – rodzajniki? Mogą one być określone (der, die, das) lub nieokreślone (ein, eine). A wiesz, że jest też rodzajnik zerowy (Null-Artikel), który oznacza całkowity brak rodzajnika? 🙂 Spójrz:
- „Ich habe wenig (die) Zeit.“
- „Ich esse (das) Brot.“
Wydawałoby się: sytuacja idealna – nie ma rodzajnika, nie ma problemu. Ale, ale… Musisz jeszcze wiedzieć, kiedy możesz pominąć rodzajnik. No to czytaj dalej.
Kiedy opuścić rodzajnik – nietypowa (i prosta!) instrukcja
Wiem, że zapamiętanie całej listy sytuacji, w których nie używa się rodzajnika (czyli rodzajnik zerowy), nie jest łatwe.
Dlatego mam dla Ciebie pewną nietypową metodę. 🙂 Jeśli zapamiętasz dwa poniższe zdania, to będziesz miał/-a większość punktów z listy w małym palcu:
- „Marta ist Ärztin und Lewandowski ist Pole, aber wohnt in Deutschland. Sie haben Glück, denn sie fahren Anfang April nach Berlin und nehmen mit: 1 Liter Bier in meinem Becher aus Glas und 3 Katzen ohne Mützen.”
Czyli: „Marta jest lekarką, a Lewandowski jest Polakiem, ale mieszka w Niemczech. Oni mają szczęście, bo jadą na początku kwietnia do Berlina i biorą ze sobą litr piwa w moim kubku ze szkła i 3 koty bez czapek.”
Nie ma sensu? 😉 To teraz przejdź do listy i zobacz, o co chodzi.
Rodzajnika nie używa się w tych sytuacjach:
# jeśli rzeczownik z rodzajnikiem nieokreślonym (ein, eine) zmieniamy na liczbę mnogą
- „Ein Mensch steht vor mir.” / „(Jakiś) człowiek stoi przede mną.” (l. pojedyncza – rodzajnik nieokreślony)
- Ale: „() Menschen stehen vor mir.“ / „Ludzie stoją przede mną.“ (l. mnoga – rodzajnik zerowy)
# przed imionami i nazwiskami
- „() Marta geht ins Kino.” / „Marta idzie do kina.“
- „() Lewandowski ist der beste Fußballspieler der Welt.“ / „Lewandowski jest najlepszym piłkarzem na świecie.”
# przed nazwami miast, państw i części świata
- „Wir fahren nach () Berlin.” / „Jedziemy do Berlina.“
- „() Berlin ist eine schöne Stadt in () Deutschland.“ / „Berlin jest pięknym miastem w Niemczech.“
# przed określeniami narodowości
- „Ich bin () Polin und er ist () Italiener.“ / „Jestem Polką, a on Włochem.“
# przed ogólnymi określeniami zawodu
„Sie ist () Ärztin und ich arbeite als () Buchhalterin.“ / „Ona jest lekarką, a ja pracuję jako księgowa.“
# przy rzeczownikach ogólnie określających jakieś produkty lub materiały
- „Ich trinke () Bier.” / „Piję (jakieś) piwo.”
- Ale: „Das Bier ist sehr bitter.“ / „To piwo jest bardzo gorzkie.” (tu z rodzajnikiem, bo już mowa o konkretnym rodzaju piwa)
- „Diese Kette ist aus () Gold.“ / „Ten łańcuszek jest ze złota.“
- „Das ist aus () Glas / Papier / Metall / Eisen / Holz.“ / „To jest z papieru / metalu / żelaza / drewna.”
# po określeniach ilości, miary i ciężaru
- „Ich kaufe 2 Liter () Wasser / 1 Kilogramm () Fleisch.” / „Kupuję 2 litry wody / 1 kilogram mięsa.“
- „Ich bestelle einen Becher () Kaffee.“ / „Zamówię kubek kawy.“
# jeśli przed rzeczownikiem stoi zaimek (np. dzierżawczy lub wskazujący) lub liczba
- „Ich gehe mit meiner () Mutter bei diesem () Haus vorbei.“ / Przechodzę z moją mamą obok tego domu.“
- „Ich habe 2 () Hunde und 3 () Katzen.“ / „Mam 2 psy i 3 koty.“
# w niektórych sytuacjach po przyimkach „ohne”, „zu”, „nach”, „vor”
- „Ohne () Mütze ist mir zu kalt.“ / „Bez czapki jest mi za zimno.“
- „Vor Beginn der nächsten Woche …“ / „Przed początkiem następnego tygodnia…“
# w niektórych powiedzeniach / zwrotach
- „Ich arbeite () Tag und () Nacht.“ / „Pracuję dzień i noc.“
- „Das kommt nicht in () Frage.“ / „To nie wchodzi w rachubę.“
# przy określeniach czasu z „Anfang”, „Mitte”, „Ende”
- „Ich komme Anfang November / Mitte Februar / Ende Juli.“ / „Przyjadę na początku listopada / w połowie lutego / na koniec lipca.”
# pojęcia abstrakcyjne i uczucia
- „Die Kinder brauchen () Liebe.” / „Dzieci potrzebują miłości.“
- „Du hast Glück.” / „Ty masz szczęście.”
To teraz wróć do ściągawki na górze i zdecyduj, która metodę nauki wolisz. 🙂
Podsumowanie
- Rodzajnik zerowy oznacza po prostu brak rodzajnika przed rzeczownikiem.
- Rodzajnika nie używa się z reguły, gdy rzeczownik jest bliżej nieokreślony.
- Jeśli rzeczownik jest poprzedzony jakimś przymiotnikiem, to trzeba użyć rodzajnika.
Rodzajnik zerowy – ćwiczenia
Poćwicz rodzajnik zerowy w języku niemieckim! Tutaj znajdziesz interaktywne ćwiczenia na rodzajnik zerowy.
Najczęściej zadawane pytania – znasz odpowiedzi?
Co oznacza rodzajnik zerowy w niemieckim?
Rodzajnik zerowy, czyli Null-Artikel to po prostu brak jakiegokolwiek rodzajnika przed rzeczownikiem. Jak wiesz, rodzajnik (określony der, die, das lub nieokreślony ein, eine) przed niemieckimi rzeczownikami jest w większości przypadków obowiązkowy, dlatego musisz znać kilka zasad, kiedy możesz całkowicie pominąć rodzajnik.
Kiedy można opuścić rodzajnik przed rzeczownikiem?
Rodzajnika nie wstawia się przed imionami i nazwiskami, nazwami miast, państw i części świata, określeniami narodowości, zawodów i materiałów, po określeniach ilości, miary i ciężaru, przy określeniach czasu z „Anfang”, „Mitte”, „Ende”, przy pojęciach abstrakcyjnych i uczuciach. Przykłady: „(x) München liegt in (x) Deutschland.“ „Er ist (x) Italiener.“ „Dieser Schrank ist aus (x) Holz.“ Rodzajnika nie używa się też przed rzeczownikami w liczbie mnogiej, które w liczbie pojedynczej występowały z rodzajnikiem nieokreślonym (eine Frau – Frauen).
Jakie są wyjątki od reguły, jeśli chodzi o użycie rodzajnika zerowego?
Jeśli przed rzeczownikiem stoi jeszcze przymiotnik, to wtedy musisz użyć rodzajnika, np. „Er ist Lehrer.” (On jest nauczycielem.), ale: „Er ist ein netter Lehrer.” (On jest miłym nauczycielem.)
Witam, w ćwiczeniach z rodzajnika mam takie zdania i nie rozumiem dlaczego nie ma tutaj rodzajnika, gdyż żaden z warunków powyżej wymienionych, nie jest spełniony. Np. Haben Sie Arbeit? Brauchst du Hilfe?
Czy nie powinno być : Haben Sie einen Arbeit? Brauchst du eine Hilfe?
Hej Ania, można to wytłumaczyć tak: „Arbeit haben” to jest taki stały zwrot, a „Hilfe” to rzeczownik abstrakcyjny, dlatego jest rodzajnik zerowy. Pozdrawiam serdecznie!
Czy w zdaniu – Heute ist schönes Wetter. – nie używamy rodzajnika, bo pogoda jest rzeczownikiem abstrakcyjnym? Pozdrawiam
Hej Małgosia, tak. 😉