Zdanie podmiotowe i dopełnieniowe to łatwy sposób na rozbudowane zdania. W tej lekcji dowiesz się na prostych przykładach, co to jest zdanie podmiotowe i dopełnieniowe i nauczysz się je budować.
Na końcu czekają na Ciebie ćwiczenia na zdania podmiotowe i dopełnieniowe w języku niemieckim.
Co to jest zdanie podmiotowe? – Proste wyjaśnienie
Każde zdanie musi składać się co najmniej z dwóch elementów: podmiotu i orzeczenia. Dla przypomnienia: podmiot to nic innego jak osoba (lub rzecz) wykonująca jakąś czynność w zdaniu (np. dziecko śpi, pies szczeka). Zdanie podmiotowe (Subjektsatz) to zdanie, które zastępuje podmiot. Odpowiada ono na te same pytania, co podmiot czyli: kto? co? Zobacz:
- „Wer ein guter Sportler werden will, (der) muss viel trainieren.“ / „Kto chce zostać dobrym sportowcem, ten musi dużo trenować.“ (kto? musi trenować – ten, kto chce być dobrym sportowcem)
- „Es freut mich, dass du kommst.“ / „Cieszy mnie to, że przyjdziesz.” (co? mnie cieszy – to, że przyjdziesz)
Jak zbudować zdanie podmiotowe?
Zdanie podmiotowe zbudujesz na dwa sposoby:
- z zaimkami: wer (kto), was (co)
- „Wer gute Noten bekommen will, (der) muss fleißig lernen.“ / „Kto chce mieć dobre oceny, (ten) musi się pilnie uczyć.“
- „Wer nicht arbeitet, (der) hat kein Geld.“ / „Kto nie pracuje, (ten) nie ma pieniędzy.“
- ze spójnikami: dass (że), ob (czy)
- „Ob er schuld ist, ist noch nicht klar.“ / „Czy on jest winny, to nie jest jeszcze jasne.“
- „Dass du kommst, ist für uns selbstverständlich.“ / „Że przyjdziesz, to jest dla nas zrozumiałe.”
Więcej o zdaniach z „dass” dowiesz się w lecji: Zdania z „weil” i „dass”.
Co to jest zdanie dopełnieniowe? – Proste wyjaśnienie
Wiele zdań składa się nie tylko z podmiotu i orzeczenia, ale też z dopełnienia. Zdanie dopełnieniowe (Objektsatz) zastępuje w zdaniu dopełnienie. Czyli co konkretnie? Dopełnienie jest w normalnym zdaniu przeważnie rzeczownikiem i pozwala je rozbudować, np. „On kupuje książkę.” (on kupuje kogo? co? książkę – dopełnienie w bierniku, czyli Akkusativobjekt lub Akkusativergänzung).
Zdanie dopełnieniowe odpowiada na takie same pytania jak niemieckie przypadki oprócz mianownika: dopełniacz (Genitiv) – czyj? czyja? czyje? (wessen?) , celownik (Dativ) – komu? czemu? (wem?), biernik (Akkusativ) – kogo? co? (wen? was?).
- „Ich habe gesagt, (was?) dass ich dich besuche.“ / „Powiedziałam, (co?) że cię odwiedzę.“
- „Ich weiß nicht, (was?) ob er zu Hause ist.“ / „Nie wiem, (co?) czy on jest w domu.“
Jak zbudować zdanie dopełnieniowe?
Zdanie zastępujące dopełnienie zbudujesz najczęściej ze spójnikami lub zaimkami takimi jak:
dass (że), ob (czy), wann (kiedy), warum (dlaczego), wo (gdzie), wohin (dokąd)
- „Sie ist sich nicht bewusst, dass sie einen Fehler macht.“ / „Ona nie jest świadoma tego, że robi błąd.“
- „Wir wissen nicht, warum er wegfährt.“ / „Nie wiemy, dlaczego on odjeżdża.“
Podsumowanie
- Zdanie podmiotowe zastępuje podmiot, a dopełnieniowe zastępuje dopełnienie.
- Zdanie podmiotowe i dopełnieniowe jest zawsze oddzielone od zdania głównego przecinkiem.
- Czasownik w zdaniu podmiotowym i dopełnieniowym stoi zawsze na końcu.
Zdanie podmiotowe i dopełnieniowe – Ćwiczenia
Poćwicz online zdania podmiotowe i dopełnieniowe! Kliknij tutaj i przeć do darmowych ćwiczeń z rozwiązaniami. Ćwicz i ucz się online tutaj: interaktywne ćwiczenia na zdania podmiotowe i dopełnieniowe.
Najczęściej zadawane pytania – znasz odpowiedzi?
Zdanie podmiotowe – jakie to zdanie?
Zdanie podmiotowe to takie, które zastępuje podmiot (osobę) i odpowiada tym samym na pytanie kto? co? np. Wer gute Noten bekommen will, (der) muss fleißig lernen. (Kto chce mieć dobre oceny, (ten) musi się pilnie uczyć.) zamiast np. Jan muss fleißig lernen.
Co to jest zdanie dopełnieniowe?
To zdanie, które zastępuje dopełnienie, czyli przeważnie wyraz będący rzeczownikiem. Odpowiada ono na pytania wszystkich przypadków oprócz mianownika, np. Wir wissen nicht, warum er wegfährt. (Nie wiemy, dlaczego on odjeżdża.) zamiast np. Wir wissen es nicht.
Jak zbudować zdanie podmiotowe, a jak dopełnieniowe?
Zdanie podmiotowe zaczyna się zazwyczaj od zaimków: wer, was np. Wer nicht arbeitet, (der) hat kein Geld. (Kto nie pracuje, (ten) nie ma pieniędzy.) lub spójników dass, ob, np. Ob er schuld ist, ist noch nicht klar. (Czy on jest winny, to nie jest jeszcze jasne.)