Rzeczowniki od przymiotników i imiesłowów w języku niemieckim

Rzeczowniki od przymiotników i imiesłowów znacznie ułatwią Ci rozmowę w wielu sytuacjach. W tej lekcji dowiesz się, jak i po co się je tworzy.

Na końcu lekcji czekają na Ciebie ćwiczenia na rzeczowniki od przymiotników / imiesłowów.

Rzeczowniki od przymiotników i imiesłowów – proste wyjaśnienie

Tworząc rzeczowniki od przymiotników i imiesłowów (nominalisierte Adjektive und Partizipien), zamieniamy pytanie „jaki? jaka? jakie?” na „kto? co?”, np.:

• krank (jaki? chory) – der Kranke (kto? chory człowiek)
• warm (jaki? ciepły) – die Wärme (co? ciepło)
• angestellt (jaki? zatrudniony) –> die Angestellte (kto? zatrudniona kobieta)

Za pomocą rzeczownika od przymiotnika /imiesłowu podkreślisz np. jakąś cechę typową dla danej osoby i wzbogacisz swoją wypowiedź.

Jak zbudować rzeczownik od przymiotnika / imiesłowu?

Zanim przejdziemy do szczegółów tworzenia tych rzeczowników, to nadajmy najpierw przymiotnikowi / imiesłowowi cechy rzeczownika w języku niemieckim.

Zasada ogólna

Tak w trzech krokach zmienisz przymiotnik/imiesłów w rzeczownik:

1. dodaj rodzajnik (określony: der, die, das lub nieokreślony: ein, eine)
2. pamiętaj, że rzeczownik piszemy dużą literą
3. zmień przymiotnik / imiesłów w rzeczownik (jak? o tym już zaraz)

 Zasady szczegółowe

Aby zmienić przymiotnik w rzeczownik musisz dodać do niego odpowiednią końcówkę – sprawdźmy jakie tu są możliwości.

Rzeczowniki odprzymiotnikowe z końcówką „-e” lub „-er” (określające osobę)

1. Rodzaj żeński: rodzajnik „die” /”eine” + przymiotnik + końcówka „-e”
2. Rodzaj męski: rodzajnik „der” /”ein” + przymiotnik + końcówka „-e” lub „-er”

A zatem:

• arbeitslos (bezrobotny) – die Arbeitslose (bezrobotna kobieta)
• bekannt (znany, znajomy) – der Bekannte (znajomy człowiek)

Zobacz, tak to wygląda w obu wersjach rodzajników:

Tak utworzone rzeczowniki odprzymiotnikowe odmieniają się przez przypadki tak, jak przymiotniki (czyli musisz do przymiotnika dodać jakąś końcówkę). Tutaj znajdziesz lekcję o odmianie przymiotnika w języku niemieckim.  [/styledbox]

Rzeczowniki odprzymiotnikowe z końcówką „-e” (określające coś abstrakcyjnego)

Rodzaj nijaki: rodzajnik „das” + przymiotnik + końcówka „-e”

gut (dobry) – das Gute (dobre, coś dobrego)

• „Das Gute ist, dass sie endlich einen Job gefunden hat.“ / „Dobre jest to, że ona w końcu znalazła pracę.“

Ten rodzaj rzeczownika często łączy się z określeniem ilości: etwas (coś), alles (wszystko), nichts (nic), viel (dużo), wenig (mało), np.:

wichtig (ważny) – etwas Wichtiges (coś ważnego)

• „Ich muss dir etwas Wichtiges sagen.“ / „Muszę powiedzieć ci coś ważnego.“

Rzeczowniki odprzymiotnikowe z końcówką „-heit”, „-keit”, „-ität”, -„schaft”, „-e”

rodzajnik „die” + przymiotnik + końcówka

• schön (ładny) – die Schönheit (piękno)
• höflich (życzliwy) – die Höflichkeit (życzliwość)
• kreativ (kreatywny) – die Kreativität (kreatywność)
• hilfsbereit (pomocny) – die Hilfsbereitschaft (gotowość do pomocy)
• groß (duży) – die Größe (wielkość)

Tak zbudujesz rzeczownik od imiesłowów Partizip I i II – zasady szczegółowe

Aby zmienić imiesłów w rzeczownik musisz dodać do niego odpowiednią końcówkę. Przyjrzyjmy się najpierw Partizip I.

Rzeczowniki utworzone od imiesłowu Partizip I

Imiesłów czasu teraźniejszego Partizip I (bezokolicznik + końcówka „-d”) to po polsku imiesłów czynny (na przykład “mówiąc”, “robiąc”, “jedząc”)

Rzeczownik od Partizip I zbudujesz tak:

Rodzaj żeński: rodzajnik „die” /”eine” + Partizip I + końcówka „-e”

Rodzaj męski: rodzajnik „der” /”ein” + Partizip I + końcówka „-e” lub „-er”

Zobacz na przykładach, jakie to proste:

der reisende Mann – der Reisende (Mann) – podróżujący („mężczyzna“ odpada, bo jest to logiczne)

• „Der Reisende / Ein Reisender wartet seit 2 Stunden auf einen Zug.“ / „Podróżujący czeka od 2 godzin na pociąg.“

A teraz czas na Partizip II.

Rzeczowniki utworzone od imiesłowu Partizip II

Imiesłów czasu przeszłego (Partizip II) to po polsku takie słowa jak “zjedzony”, “napisany” – po niemiecku “gegessen”, “geschrieben” . Wygląda znajomo? Nic dziwnego – to ta forma, której używasz tworząc np. czas przeszły Perfekt.

Rzeczownik od Partizip II zbudujesz tak:

Rodzaj żeński: rodzajnik „die” /”eine” + Partizip II + końcówka „-e”

Rodzaj męski: rodzajnik „der” /”ein” + Partizip II + końcówka „-e” lub „-er”

A tu przykład:

• die verletzte Frau – die Verletzte (Frau) – ranna („kobieta“ odpada, bo jest to oczywiste)
• „Die Verletzte / Eine Verletzte hat Kopfschmerzen.“ / „Ranna ma bóle głowy.“

Rzeczowniki niemieckie można utworzyć także od czasowników – kliknij tutaj: Rzeczowniki odczasownikowe w języku niemieckim.

Podsumowanie

• Od przymiotników / imiesłowów można utworzyć rzeczowniki.
• Aby przymiotnik / imiesłów stał się rzeczownikiem, musi mieć on rodzajnik i zaczynać się dużą literą.
• Rzeczowniki od przymiotników i imiesłowów odmieniają się przez przypadki tak samo jak przymiotniki.

Ćwiczenia na rzeczowniki od przymiotników i imiesłowów

Chcesz poćwiczyć teorię w praktyce? Przejdź tutaj do ćwiczeń na rzeczowniki od przymiotników i imiesłowów.

Najczęściej zadawane pytania – znasz odpowiedzi?

Co to są rzeczowniki od przymiotników i imiesłowów w niemieckim?

To nic innego jak przymiotnik / imiesłów przekształcony w rzeczownik, np. od przymiotnika „krank” (chory) powstaje rzeczownik „der Kranke” (chory człowiek).

Jakie są zasady tworzenia rzeczowników od przymiotników i imiesłowów w niemieckim?

Jeśli chcesz zamienić przymiotnik/imiesłów w rzeczownik, to musisz nadać mu cechy charakterystyczne dla rzeczownika, czyli: dodać przed nim prawidłowy rodzajnik, zapisać go dużą literą i odpowiednio go zmienić (na to jest kilka sposobów).

Jak zmienić przymiotnik/imiesłów w rzeczownik?

Jeśli chcesz utworzyć rzeczownik od przymiotnika/imiesłowu, to potrzebujesz odpowiedniej końcówki. Przy przymiotnikach mogą to być: -e, -er, -heit, -keit, -ität, -schaft, -e. np. der Bekannte (znajomy), das Gute (dobre, coś dobrego), die Schönheit (piękno), die Kreativität (kreatywność). W przypadku imiesłowów jest to końcówka -e lub -er, np. der Reisende/ ein Reisender (podróżujący), die Verletzte (ranna).

Skąd wiadomo, jaki rodzajnik musi mieć rzeczownik od przymiotnika / imiesłowu?

Rodzajnik rzeczownika poznasz często po jego końcówce, np. po -heit, -keit, -schaft, -ität użyjesz rodzajnika „die”. Także płeć rzeczownika decyduje o tym, jakiego rodzajnika trzeba użyć. Tak np. „die Arbeitslose” to bezrobotna kobieta, a „der Arbeitslose” to bezrobotny mężczyzna.