Home » Gramatyka » Średniozaawansowany » Tryb rozkazujący

Tryb rozkazujący (Imperativ)

W tej lekcji dowiesz się, jak tworzy i kiedy używa się trybu rozkazującego w języku niemieckim. Na końcu lekcji znajdziesz interaktywne ćwiczenia.Chcesz poznać więcej tematów z gramatyki niemieckiej? Ta lekcja jest częścią kursu: Gramatyka B1/B2 .

A jeśli chcesz  błyskawicznie zrozumieć najważniejsze zasady gramatyki i zacząć mówić po niemiecku  to zajrzyj do mojego power e-booka, który pomógł już ponad 1000 osobom poczuć się pewnie w języku niemieckim. 🇩🇪 🔥 Dowiedz się więcej tutaj.

Tryb rozkazujący niemiecki (Imperativ) – co to jest i po co to jest?

Przykład na tryb rozkazujący w niemieckim
Imperativ to tryb rozkazujący w języku niemieckim.

Na pewno kojarzysz cukierki Nimm2. Ale czy jadłaś/ jadłaś je zgodnie z zaleceniem na opakowaniu? 🙂

cukierki nimm2 jako przykład na tryb rozkazujący w języku niemieckim

Jak pisałam w mojej książce „Gramatyka niemiecka prosto wyjaśniona”,  ich nazwa jest właśnie  w trybie rozkazującym: „Nimm zwei!”/ „Weź dwa!”. Tryb rozkazujący (Imperativ) to taki rodzaj zdania, dzięki któremu wyrazisz polecenie, prośbę lub rozkaz.

Czyli całkiem przydatny jest ten Imperativ:

Grafika z lekarzem oraz przykladowymi zdaniami w trybie rozkazujacym w jezyku niemieckim

Jak tworzy się tryb rozkazujący w języku niemieckim?

Prośbę, polecenie lub rozkaz zawsze zaczniesz od czasownika w czasie teraźniejszym. W zależności do kogo się zwracasz, ten czasownik będzie się trochę różnił.

Jeśli zwracasz się do jednej osoby i jesteś z nią na “ty” z odmienionego czasownika odcinasz końcówkę “-st” i pomijasz zaimek “du”:

  • Du gibst mir die Schlüssel. Tryb rozkazujący: Gib (st) (du) mir die Schlüssel!
  • Du machst eine Pause. Tryb rozkazujący: Mach (st) (du) eine Pause!
  • Du isst viel Obst. Tryb rozkazujący: Iss (st) (du) viel Obst!
  • Du nimmst deine Medikamente. Tryb rozkazujący: Nimm (st) (du) deine Medikamente!
info
Do czasownika w trybie rozkazującym można dodać „e”, ale nie trzeba. Taka forma brzmi bardzo oficjalnie i trochę staroświecko – „Mach(e) eine Pause!”. Ta zasada dotyczy tylko liczby pojedynczej.

Jeśli zwracasz się do kilku osób i też jesteś na “ty” bierzesz normalnie odmieniony czasownik dla “wy” i pomijasz  zaimek:

  • Ihr gebt mir die Schlüssel. Tryb rozkazujący: Gebt (ihr) mir die Schlüssel!
  • Ihr macht eine Pause. Tryb rozkazujący: Macht  (ihr) eine Pause!
  • Ihr esst viel Obst Tryb rozkazujący: Esst (ihr) viel Obst!
  • Ihr nehmt eure Medikamente Tryb rozkazujący: Nehmt  (ihr) eure Medikamente!

Jeśli zwracasz się na “pan/pani”, zmieniasz tylko kolejność zaimka z odmienionym czasownikiem:

  • Sie geben mir die Schlüssel. Tryb rozkazujący: Geben Sie  mir die Schlüssel!
  • Sie machen eine Pause. Tryb rozkazujący: Machen Sie eine Pause!
  • Sie essen viel Obst Tryb rozkazujący: Essen Sie viel Obst!
  • Sie nehmen die Medikamente Tryb rozkazujący: Nehmen Sie die Medikamente!
rada
O ile nie jesteś bardzo wkurzony, zawsze używając Imperativ dodaj “bitte”. W ten sposób brzmisz grzecznie i przyjaźnie, a szansa, że ktoś spełni Twoją prośbę czy polecenia jest o wiele wyższa 🙂 .

„Z tym e-bookiem nie da się nie zrozumieć gramatyki!” -to jeden z setek Waszych komentarzy.♥ Ty też możesz w końcu ogarnąć gramatykę – szybciej i przyjemniej, niż Ci się wydaje.  ➭ Kliknij tutaj i rozhulaj Twój niemiecki! 

Imperativ niemiecki z czasownikami rozdzielnie złożonymi

Czasowniki rozdzielnie złożone rozdzielają się w trybie rozkazującym. Przedrostek idzie na koniec zdania:

  • Hol mich bitte ab!” („abholen” to czasownik rozdzielnie złożony. Przedrostek „ab” rozdziela się i idzie na koniec zdania)
  • Sagen Sie bitte nicht ab!” („absagen” to czasownik rozdzielnie złożony. Przedrostek „ab” rozdziela się i idzie na koniec zdania)
  • Zieh dich endlich mal an!” („anziehen” to czasownik rozdzielnie złożony. Przedrostek „an” rozdziela się i idzie na koniec zdania)

 

tabliczka czekolady
Essen Sie bitte die ganze Schokolade auf!” – czasowniki rozdzielnie złożone rozdzielaj się w trybie rozkazującym

„Sein”, „haben”, „werden” w Imperativ

Czasowniki nieregularnesein„, „haben” i „werden” wyglądają trochę inaczej w trybie rozkazującym:

duihrSie
seinSei ruhig!Seid ruhig!Seien Sie ruhig!
habenHab keine AngstHabt keine Angst!Haben Sie keine Angst!
werdenWerd netter!Werdet netter!Werden Sie netter!

Tryb rozkazujący niemiecki – wyjątki

W czasownikach nieregularnych, w których dochodzi do przegłosu z “a” na “ä”, znika ten przegłos (Umlaut) w trybie rozkazującym:

  • „Du fährst schnell.” Tryb rozkazujący: Fahr (st) (du)  schnell!

Jeśli temat czasownika kończy się na „-t” lub „-d”, to wtedy dodaje się zawsze „e”:

  • „Du wartest auf mich.” Tryb rozkazujący: Warte (st) (du)  auf mich!

Kiedy nie używa się trybu rozkazującego?

Jeżeli chcesz w naprawdę grzeczny i przyjazny sposób wyrazić jakąś prośbę, tryb rozkazujący nie będzie najlepszym rozwiązaniem. Lepiej jeśli w takiej sytuacji sięgniesz po Konjunktiv II. Uwielbiam Konjunktiv II i z tego co zauważyłam Niemcy (ci mili! 🙂 )również:

  • „Könnten Sie mir bitte helfen?” ( „Könnten Sie mir bitte helfen?” to prośba w Konjunktiv II. Brzmi jeszcze grzeczniej i przyjaźniej niż ta sama prośba w Imperativ – „Helfen Sie mir bitte.”)

Tryb rozkazujący niemiecki – najważniejsze informacje w skrócie

  • Używając trybu rozkazującego (Imperativ) wyrazisz polecenie, prośbę lub rozkaz
  • Prośbę, polecenie lub rozkaz zawsze zaczniesz od czasownika. W zależności do kogo się zwracasz, ten czasownik będzie się trochę różnił

Ćwiczenia na tryb rozkazujący

Chcesz poćwiczyć tryb rozkazujący? Tutaj znajdziesz interaktywne ćwiczenia na Imperativ.

Wasze najczęściej zadawane pytania o tryb rozkazujący

Jak utworzyć tryb rozkazujący w niemieckim?

Jeśli zwracasz się do jednej osoby i jesteś z nią na “ty” z odmienionego czasownika odcinasz końcówkę “-st” i pomijasz zaimek “du”. Jeśli zwracasz się do kilku osób i też jesteś na “ty” bierzesz normalnie odmieniony czasownik dla “wy” i pomijasz zaimek. Jeśli zwracasz się na “pan/pani”, zmieniasz tylko kolejność zaimka z odmienionym czasownikiem.

Problem z gramatyką niemiecką?

Z moim innowacyjnym Kursem Mistrza Gramatyki zrozumiesz gramatykę tak szybko i prosto, jak nigdy dotąd. 

Anna
1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (8 votes, average: 4,38 out of 5)
Loading...

14 komentarzy do wpisu „Tryb rozkazujący (Imperativ)”

  1. Marudzę, ale co z trybem rozkazującym w pozostałych osobach, np. „Chodźmy”, „Niech idzie” a nawet teoretycznie możliwym „Niech pójdę” np. „Lepiej niech już pójdę do pracy, zaoszczędzę dzień urlopu na żądanie”.
    Pozdrawiam.

    Odpowiedz
    • Imperativ w języku niemieckim robi się dla du, ihr i sie. Chodźmy / Lass uns gehen, to trochę inny temat niż tryb rozkazujący. To drugie zdanie tak bym powiedziała – Es ist besser wenn ich arbeiten gehe, dann spare ich einen Urlaubstag. Czasami , a właściwie często nie da się 1:1 przetłumaczyć

      Odpowiedz
  2. mieszkam w niemczech juz 12 lat umiem w miare dobrze sie porozumiec ale grama to porążka dla mnie chce zrobic zertyfikat b1 chodze na ids sprach kurs i mam kołomyje bo ci wszyscy tubylcy z syrii rosji itd nie rozumieja ,zle czytaja ale gramatyke znaja lepiej po A1,A2

    Odpowiedz
  3. Skoro jeśli zwracamy się na Pan, Pani zmieniamy tylko kolejność zaimka to dlaczego w przykładzie jest Sie Machen , a po zamianie Machten Sie ?

    Odpowiedz
    • Cześć, dzięki za kometarz! Wkradła się tam nieznośna literόwka (już poprawiona). 😉 Prawidłowo jest: „Machen Sie…” Pozdrawiam serdecznie!

      Odpowiedz

Dodaj komentarz