W tej lekcji dowiesz się najważniejszych informacji o zdania przydawkowych i zaimkach względnych w języku niemieckim . Na końcu czeka na Ciebie kilka interaktywnych ćwiczeń. Chcesz nauczyć się więcej? Ta lekcja jest częścią kursu: Gramatyka B1/B2 .
Zdanie przydawkowe (Relativsatz) i zaimek względny (Relativpronomen) – to brzmi bardzo skomplikowanie! Ale, za chwilę pokażę Ci, że nie taki diabeł straszny, jak go malują.
Zdania przydawkowe niemiecki – co to za zdania?

Zdania przydawkowe są po to, żeby wprowadzić w zdaniu więcej informacji o jakimś słowie czy części zdania.
- “Da sitzt eine Frau.” (brak informacji dodatkowej, nic o tej „Frau” nie wiadomo)
- “Da sitzt eine Frau, die Deutsch lernt.” (“die Deutsch lernt” to zdanie przydawkowe. Jest w nim zawarta dodatkowa informacja o „Frau”, już wiemy o niej coś więcej)
- “Da sitzt eine Frau, mit der ich verabredet bin.” (“mit der ich verabredet bin” to zdanie przydawkowe. Jest w nim zawarta dodatkowa informacja o „Frau”)
Zaimki względne niemiecki – co to za zaimki?
Żeby wprowadzić takie zdanie przydawkowe z dodatkową informacją, potrzebny jest zaimek względny. Spójrz na poniższą grafikę. Na zielono zaznaczone są zdania przydawkowe, a zaimki względne zostały dodatkowo pogrubione:
Jak stworzyć zdanie przydawkowe?
Zdanie przydawkowe wprowadza się poprzez zaimek względny. W języku polskim robi się to za pomocą “który, która, które”, a w języku niemieckim poprzez zaimek względny. I nie martw się – tylko brzmi tak groźnie. Pod zaimkiem względnym kryje się znajomo brzmiące “der, die, das”:
- “Da sitzt eine Frau, die Deutsch lernt.” (Tam siedzi kobieta, która uczy się niemieckiego.”
- “Das ist der Mann, der sehr schlau ist” (To jest mężczyzna, który jest bardzo mądry”)
Zdanie przydawkowe jest zawsze oddzielone przecinkiem – tak jak w języku polskim jest zawsze przecinek przed “który”.
Na co trzeba uważać przy tworzeniu zdań przydawkowych?
W zdaniach przydawkowych odmieniony czasownik jest na końcu zdania. Odmieniony, czyli ten z końcówką dla danej osoby (finites Verb).
Czyli w tej części zdania po przecinku, czasownik odmieniony będzie na końcu zdania:
- “Da steht der Mann, der mit seiner Frau telefoniert.” (odmieniony czasownik “telefoniert” jest w zdaniu przydawkowym, czyli tym po przecinku, na końcu.)
- “Das ist die Wohnung, in der ich wohne.” (odmieniony czasownik “wohne” jest w zdaniu przydawkowym, czyli tym po przecinku, na końcu.)
- “Das ist die Wohnung, in der ich gewohnt habe.” (w tym zdaniu przydawkowym są dwa czasowniki – “gewohnt” i “habe”. “Habe” jest na końcu, ponieważ na końcu jest odmieniony czasownik. “Gewohnt” nie jest odmienione, jest to Partizip II)
Zaimki względne niemiecki – odmiana przez przypadki
Tak jak już wspomniałam, zdanie przydawkowe wprowadza się poprzez zaimki względne. Dobra wiadomość jest taka, że są identyczne z rodzajnikami określonymi, czyli “der, die, das”:
rodzaj męski | rodzaj żeński | rodzaj nijaki | liczba mnoga | |
---|---|---|---|---|
Nominativ | der | die | das | die |
Genitiv | dessen | deren | dessen | deren |
Dativ | dem | der | dem | denen |
Akkusativ | den | die | das | die |
Złej wiadomości nie ma 🙂 Jest tylko jedna różnica między rodzajnikami określonymi, a zaimkami względnymi – w Genitivie oraz w liczbie mnogiej w Dativie. Tutaj przeczytasz o tym, kiedy stosuje się który z czterech przypadków niemieckich.
To teraz kilka przykładów:
- „Das ist der Mann, der einen Ferrari hat.”
- „Das ist der Mann, dessen Ferrari rot ist.”
- „Das ist die Frau, deren Mann krank ist.”
- „Siehst du das Kind, das blonde Haare hat?”
- „Das sind zwei Frauen, deren Männer krank sind.”
Der, dem, dessen?! Skąd wiadomo jaki zaimek względny wybrać?
No dobrze, ale skąd wiadomo, czy wprowadzając zdanie przydawkowe masz użyć “dessen” czy może “deren” i tak dalej? Już wyjaśniam..
Zaimek względny wprowadza jakieś dodatkowe informacje, pamiętasz?
- „Das ist der Mann, der sehr schlau ist.” (Zaimek względny “der” wprowadza informacje o “der Mann”)
O tym jaki zaimek względny wybierzesz, decyduje płeć i liczba rzeczownika, do którego odnosi się ten zaimek:
- „Das ist der Mann, der sehr schlau ist.” ( “der Mann” to liczba pojedyncza i rodzaj męski. Zaimkiem względnym dla liczby pojedynczej rodzaju męskiego jest „der”)
- “Das ist die Frau, die Deutsch lernt.” (Do czego odnosi się zaimek względny “die”? Do “die Frau”. Die Frau to liczba pojedyncza, rodzaj żeński, stąd “die”)
- “Das ist das Kind , das Deutsch lernt.” (Do czego odnosi się zaimek względny “das”? Do “das Kind”. Das Kind to liczba pojedyncza, rodzaj nijaki, stąd “das”)
Na to jaki zaimek względny wybierzesz, wpływa jeszcze 3 faktor – przypadek zaimka względnego. Musisz zatem zastanowić się, w jakim przypadku (są cztery przypadki) jest zaimek względny w zdaniu. W przykładach powyżej zaimki są w Nominativie. Teraz zmienię zdania tak, że zaimek będzie w innym przypadku:
- “Das ist die Frau, mit der ich Deutsch lerne.” (zaimek względny to “der”, ponieważ po “mit” jest zawsze Dativ. “die Frau” w Dativie to “der Frau”)
- “Das ist das Kind, mit dem ich Deutsch lerne.” (zaimek względny to “dem”, ponieważ po “mit” jest zawsze Dativ. “Das Kind” w Dativie to “dem Kind”)
Czyli podsumowując, żeby wybrać zaimek względny musisz sobie odpowiedzieć na 3 pytania:
- Jaki rodzaj ma rzeczownik, do którego się odnosi zaimek względny?
- W jakiej liczbie jest rzeczownik, do którego odnosi się zaimek względny?
- W jakim przypadku jest zaimek względny w zdaniu przydawkowym?
Spójrz na przykłady, w nawiasie są odpowiedzi na te trzy pytania:
- “Da steht der Mann, den ich geküsst habe.” (“den” bo: 1. rodzaj męski 2. liczba pojedyncza 3. Akkusativ, bo – „kogo” pocałowałam? – den Mann)
- “Da sitzt der Mann, nach dem ich suche” (“dem” bo: 1. rodzaj męski 2. liczba pojedyncza 3. Dativ, bo po “nach” jest zawsze Dativ)
- “Das ist das Kind, dessen Eltern nett sind” (“dessen” bo: 1. rodzaj nijaki 2. liczba pojedyncza 3. Genitiv, bo – „czyji” rodzice?)
- “Das sind Kinder, deren Eltern nett sind” (“deren” bo: 1. rodzaj nijaki 2. liczba mnoga 3. Genitiv, bo – „czyji „rodzice?)
Zdanie przydawkowe niemiecki – jak jeszcze można je wprowadzić?
Zdanie przydawkowe jest wprowadzone poprzez zaimek względny “der, die, das”, to już wiemy. Zdanie przydawkowe może być również wprowadzone poprzez słowo „was”, „wo” czy „welch-„. Kiedy używa się którego słowa wprowadzając zdanie przydawkowe?
Zaimki względne “der, die, das” używa się , kiedy chce się wprowadzić dodatkową informację o osobie lub rzeczy:
- „Dort drüben steht die Verkäuferin, die mir heute das Auto gezeigt hat.”
Słowem “wo” wprowadza się zdanie przydawkowe, jeśli chce się dodać więcej informacji o jakimś miejscu:
- „Das ist der Laden, wo ich jeden Tag einkaufe.”
- Ich wohne in Berlin, wo sehr viele Freelancer arbeiten. (Berlin to nazwa własna, więc jest “wo”.
Ich wohne in Berlin, in dem sehr viele Freelancer arbeiten.) - Ich fahre heute zu Lidl, wo es das Angebot des Jahres gibt. (Lidl to nazwa własna , więc jest “wo”.
Ich fahre heute zu Lidl, in dem es das Angebot des Jahres gibt.)
“Was” używa się , jeśli zaimek względny odnosi się do..
..takich słów jak alles, nichts, viel, wenig, etwa, allerlei, manches (tak zwane Indefinitpronomen):
- „Das ist alles, was ich dir sagen will.”
..stopnia najwyższego w rodzajniku nijakim (das Schönste, das Beste itp.):
- „Das ist das Schönste, was ist gesehen habe.”
- „Das war das Beste , was ich in meinem Leben gemacht habe.”
Czyli podobnie jak w języku polskim:“To było najlepsze, co zrobiłem w swoim życiu” czy “ To jest wszystko, co chcę ci powiedzieć”
Zdania przydawkowe niemiecki i zaimki względne – podsumowanie
- W zdaniach przydawkowych wprowadzasz dodatkowe informacje o jakimś słowie czy części zdania
- Zdania przydawkowe wprowadza się poprzez zaimki względne
- Zaimki względne są identyczne jak rodzajniki określone z różnicą w Dativie liczby mnogiej i w Genitivie
- Zdania przydawkowe mogą być również wprowadzone poprzez inne słowa, na przykład „wo”, „was” czy „welch-„
Poćwicz zaimki względne i zdania przydawkowe!
Gotowy na kilka interaktywnych ćwiczeń na zaimki względne i zdania przydawkowe?
Łał!!!!!
Pani Aniu,
Ta strona jest unglaublich!!!!!!
Wszystko tutaj jest prosto, łatwo i sensownie wytłumaczone!!
Dziękuję, że zrozumiałem to wszystko co już przeczytałem.
Marcin
Cześć Marcin, no to bardzo się cieszę, że moja strona pomaga Ci w zrozumieniu zawiłości gramatyki niemieckiej 😀 pozdrawiam, Ania
Zdanie: „Das ist der Mann, der einen Ferrari hat.”, gdybym powiedział tak: „Das ist der Mann, den Ferrari hat.” Byłby błąd?
Hej, chcesz powiedzieć „to jest mężczyzna , KTÓRY…” „który” to Nominativ, więc nie może być „den” . Jakbyś chciał powiedzieć na przykład „To jest mężczyzna, KTÓREGO widziałem” – widziałem KOGO? CO? ,wtedy by było „den” – Das ist der Mann, den ich gesehen habe.
Tak jak pani Anna wytłumaczyła, bo twoje zdanie Mikołaju przetłumaczylibyśmy, że ” To jest mężczyzna, którego posiadło Ferrari. (I od teraz jest on od samochodu uzależniony)
Nie bo wtedy wyszłoby śmiesznie „To jest mężczyzna którego ma ferrari”. A jest odwrotnie to on ma ferrari. 🙂
Super strona!!! Bardzo łatwo wszystko wytłumaczone! ❤️
Cześć Sylwia, dziękuję ! :)))))
jak powiedzieć „z którego”?
np. most z którego zjezdzaja samochody, jest w kiepskim stanie
Czy przypadkiem nie ma błędu w zdaniu
„das ist der Mann, in dem ich mich verliebt habe?
z tego co mi się wydaje „verliebt in + AKK”
Proszę o wyjaśnienie.
pozdrawiam 🙂
Cześć Ela, tak, powinno być „das ist der Mann, in den ich mich verliebt habe”, a skąd jest to zdanie z błędem? 🙂
Zdanie widnieje na stronce – przy obrazku z żabą 😉
Faktycznie wkradła się literόwka – poprawione, dzięki za wskazόwkę! Pozdrawiam! 🙂
Dobrze. Tym czasownikiem rządzi Acc.
Witam. Widać że Pani mieszka w DE. Na niemieckich stronach zawsze znajduję jasne wyjaśnienia gramatyczne. Na polskich stronach często dominują niejasności, misz masz i wszystko na raz. U Pani Wszystko jasno i zwięźle. Pozdr.
Dziękuję za komentarz i pozdrawiam. 🙂