Jak zapamiętywać niemieckie słownictwo metodą słów kluczowych?

W tym artykule Artur Pluta, twórca blogu Langly, opowie o tym, jak zapamiętywać słowa języka niemieckiego metodą słów kluczowych.

Rozpoczynając naukę jakiegokolwiek języka obcego, pierwszym wyzwaniem przed którym stajemy (poza nauczeniem się alfabetu lub znaków, jak to ma miejsce w językach azjatyckich) będzie zapamiętywanie setek, jeżeli nie tysięcy, nowych słów.

Chociaż nauka języka to coś znacznie więcej niż zapamiętywanie słów, to mimo wszystko, bez opanowania chociażby podstawowego słownictwa, nie będziemy w stanie nawet rozpocząć naszej przygody z językiem obcym. I tutaj pojawia się pytanie, które prędzej czy później zada sobie chyba każdy, kto próbuje nauczyć się języka obcego – jak uczyć się się słownictwa tak, by go nie zapominać?

Dlaczego metoda słów kluczowych?

W ostatnim czasie pisze się coraz więcej o szybkiej nauce języków oraz różnych narzędziach ułatwiających ich naukę. Tym samym również zagadnienie wykorzystania mnemotechnik do nauki języków staje się coraz bardziej popularne. Na polskim rynku pojawia się coraz więcej pozycji książkowych traktujących o tym temacie.

Między innymi, możemy znaleźć kursy podręcznikowe dla języków obcych, w tym niemieckiego, wykorzystujących metodę linkword, wypromowaną przez Michaela Gruneberga.

Metoda linkword, podobnie jak metoda słów kluczowych, którą ja promuję na moim blogu, jest metodą skojarzeniową. Oznacza to, że nowych słów języka obcego uczymy się poprzez budowanie skojarzeń pomiędzy nimi, a innymi rzeczami, które są już nam znane.

Jednakże wyższość metody słów kluczowych nad innych metodami skojarzeniowymi polega, według mojej opinii, na jej prostocie. Metoda słów kluczowych zawiera bardzo proste i przejrzyste instrukcje, wyjaśniające to, w jaki sposób kojarzyć słowa języka obcego oraz z czym je kojarzyć.

Przejrzystość tych instrukcji sprawia, że oszczędzamy czas i energię umysłu, które możemy w całości zwydatkować na naukę języka.

Metoda słów kluczowych jest rzeczywiście skuteczna przy zapamiętywaniu obcojęzycznego słownictwa. Jeżeli zapamiętywanie słów języka niemieckiego jest twoim problemem, przeczytaj ten artykuł do końca.

„Z tym e-bookiem nie da się nie zrozumieć gramatyki!” -to jeden z setek Waszych komentarzy.♥ Ty też możesz w końcu ogarnąć gramatykę – szybciej i przyjemniej, niż Ci się wydaje.  ➭ Kliknij tutaj i rozhulaj Twój niemiecki! 

Na czym polega metoda słów kluczowych?

Tak jak już o tym wspomniałem metoda słów kluczowych jest jedną z metod skojarzeniowych. I jak wskazuje na to jej nazwa, głównym elementem tej metody są słowa kluczowe.

Mówiąc najprościej, słowa kluczowe w tej metodzie występują w roli pośredników, które mają za zadanie pomóc nam połączyć to, czego jeszcze nie znamy (t.z. nowe słowa języka niemieckiego) z tym, co już znamy (t.z. słowa języka polskiego).

Na przykład Hund może być dla nas takim nieznanym słowem. Słowo kluczowe będzie pośrednikiem, który pomoże nam połączyć słowo Hund ze słowem pies, ułatwiając nam zapamiętanie tego pierwszego.

Wygląda to tak:

słowo niemieckie – (słowo kluczowe) – tłumaczenie słowa niemieckiego

Albo tak:

Hund – (słowo kluczowe) – pies

W ten sposób przechodzimy do pierwszego etapu w użyciu tej metody, to znaczy, znalezienia słowa kluczowego. W tej metodzie słowami kluczowymi są słowa języka polskiego, które brzmią podobnie do słów niemieckich. I tak, wracając do naszego przykładu, potrzebujemy znaleźć polskie słowo, które brzmi podobnie do słowa Hund. Słowem, które mi przychodzi na myśl, gdy słyszę niemieckie Hund są ‘Hunowie’:

Hund – (Hunowie) – pies

Mając już słowo kluczowe, mógłbym sobie wyobrazić, na przykład, ‘wojownika Hunów z psem’. Tworząc takie wyobrażenie, na pewno będzie mi już łatwo zapamiętać, że Hund to pies. (Tutaj wybiegłem trochę do kolejnego etapu tej metody, który jest omówiony w dalszej części tego tekstu.)

Tak samo będziemy postępować w przypadku innych słów języka niemieckiego. Pierwszą rzeczą, którą zawsze będziemy robić, jest wyszukiwanie dla niemieckich słów podobnie brzmiących polskich odpowiedników.

Podobieństwo to nie musi być stuprocentowe. Ważne jest to, aby przynajmniej po części słowa te brzmiały podobnie do siebie. Zobaczmy to na kilku innych prostych przykładach:

trinkt – (drink) – pije

isst – (istnieć) – je

rennt – (renifer) – biegnie

liest – (list) – czyta

kocht – (kochanek) – gotuje

Z tego względu, że chodzi nam o podobieństwo w brzmieniu, skupiamy się nie tyle na pisowni niemieckich słów, co na ich wymowie. Powyżej powiedziałem o tym, że znalezienie podobnie brzmiącego słowa w języku polskim do słowa języka niemieckiego, które chcemy zapamiętać, to pierwszy etap w użyciu tej metody. Teraz powiem o drugim, a zarazem ostatnim, etapie.

Drugim etapem jest „powiązanie” słowa kluczowego z tłumaczeniem słowa języka niemieckiego.

Wbrew temu jak to brzmi, w rzeczywistości jest to bardzo proste. Wszystko, co musimy zrobić, to wyobrazić sobie słowo kluczowe oraz tłumaczenie niemieckiego słowa w jakimś jednym kontekście. Dokładnie to zrobiłem, gdy napisałem, że w zapamiętaniu tego, że Hund to pies, pomaga mi wyobrażenie sobie ‘wojownika Hunów z psem’.

Zauważmy to, że pomiędzy słowem kluczowym a tłumaczeniem niemieckiego słowa musi zachodzić jakiegoś rodzaju interakcja. Ta interakcja jest gwarantem tego, że będziemy wstanie zapamiętać zestawienie tych dwóch słów.

W przypadku słów kluczowych, które nie są wizualne, możemy użyć ‘połączenia’ werbalnego. Mówiąc inaczej, słowa trudne do wyobrażenia możemy umieszczać w kontekście krótkiej frazy lub zdania. W rzeczywistości połączenie werbalne możemy, i nawet powinniśmy, stosować dla wszystkich słów, których się uczymy.

Umieszczenie słów w kontekście krótkich fraz znacznie wspomoże cały proces nauki niemieckich słów, oraz usprawni powtórki materiału. A teraz zobrazujmy to przykładami dla słów, które wymieniłem powyżej.

trinkt – pije

„Ktoś pije drinka.”

pije → drink → trink

isst – je

„On je, aby istnieć.”

je → istnieć → isst

rennt – biegnie

„Ktoś biegnie za reniferem.”

biegnie → renifer → rennt

liest – czyta

„Ktoś czyta list.”

czyta → list → liest

kocht – gotuje

„Ona gotuje dla swojego kochanka.”

gotuje → kochanek → kocht

Używając tutaj strzałek, czyli „→”, chciałem w ten sposób przedstawić proces myślowy, który prowadzi do przypomnienia sobie słowa języka niemieckiego.

Na przykład, aby wspomnieć to, jak się mówi ‘czyta’ po niemiecku, wystarczy że przypomnimy sobie słowo kluczowe, które użyliśmy do skojarzenia słowa niemieckiego z jego tłumaczeniem. Po kilku powtórkach, przypomnienie sobie słowa kluczowego nie powinno nam sprawiać trudności. (Ktoś czyta, co? list!) Wspominając słowo kluczowe nasz mózg bez problemu ‘przetworzy’ go na słowo języka niemieckiego, czyli liest.

Słowo kluczowe wybrane przez nas w tym przykładzie, czyli list, spełnia dwie funkcje: 

1) podobieństwo w brzmieniu pomiędzy słowem kluczowym a niemieckim słowem pomaga nam w zapamiętaniu wymowy niemieckiego słowa (list – liest);

2) ‘kontekst’ w którym umieściliśmy nasze słowo kluczowe, czyli wyobrażenie lub fraza której użyliśmy, pomagają nam w zapamiętaniu znaczenia niemieckiego słowa („ktoś czyta list”).

Krótko podsumujmy to, co do tej pory zostało powiedziane.

Aby zapamiętać jakieś słowa języka niemieckiego potrzebujemy:

• po pierwsze, skojarzyć słowo języka niemieckiego ze słowem kluczowym, czyli podobnie brzmiącym słowem w języku polskim;
• po drugie, ‘połączyć’ słowo kluczowe z tłumaczeniem słowa języka niemieckiego, poprzez przedstawienie, wyobrażeniowo lub werbalnie, interakcji pomiędzy nimi.

Jak utworzyć dobre słowo kluczowe?

• Dobre słowo kluczowe będzie brzmieć bardzo podobnie do słowa języka niemieckiego, które próbujemy zapamiętać.
• Dobre słowo kluczowe pozwoli nam na łatwe powiązanie go z tłumaczeniem słowa niemieckiego, poprzez przedstawienie jakiejś interakcji pomiędzy nimi.
• Słowo, które wybieramy jako słowo kluczowe, nie powinno być używane wcześniej, jako pomoc przy zapamiętywaniu innych słów. Tym sposobem unikniemy niepotrzebnego mętliku.

Na koniec warto dodać, że dobre słowo kluczowe powinno być słowem, które dobrze znamy, a przez to, nie będziemy mieć problemu z jego zapamiętaniem.

Co z trudnymi słowami?

Pisząc o trudnych słowach, mam na myśli słowa, co do których trudno znaleźć podobnie brzmiące słowa w języku polskim. Z pewnością spotkamy wiele takich słów w języku niemieckich, dla których znalezienie słowa kluczowego będzie praktycznie niewykonalnym zadaniem.

Istnieje prosty sposób jak poradzić sobie z tym problemem. We wszystkich takich przypadkach zamiast pojedynczego słowa kluczowego, możemy użyć frazy kluczowej.

Weźmy pod uwagę, na przykład, słowo Mittagessen, które oznacza obiad.

Do zapamiętania tego słowa moglibyśmy użyć frazy kluczowej: miłym gestem. Chociaż nie brzmi ona idealnie tak samo, to mimo wszystko występuje tutaj podobieństwo w brzmieniu.

Fraz kluczowych możemy używać również na takiej zasadzie, że będziemy brać pod uwagę nie całe słowa, lecz tylko ich fragmenty. Czyli zamiast pełnej frazy ‘miłym gestem’, możemy użyć wyłącznie ich początkowych fragmentów, tzn. miłym gestem (mi… ges…).

Dysponując już taką frazą kluczową, możemy sobie wyobrazić, że ‘ktoś miłym gestem zaprasza nas na obiad’, przy czym skupiamy się na ‘mi… ges…’, od którego nietrudno przejść do Mittagessen.

Weźmy pod uwagę jeszcze jeden przykład, który obrazuje jeszcze inne użycie frazy kluczowej. Przyjmijmy, że chcemy zapamiętać, że słowo draußen oznacza na zewnątrz.

W tym celu moglibyśmy użyć dwóch słów, a mianowicie draka oraz sen, które z kolei moglibyśmy zestawić w jednym wyobrażeniu lub werbalnie w zdaniu: ‘Draka na zewnątrz zakłóciła mój sen’.

W ten sposób utworzyliśmy następujący łańcuch skojarzeń:

na zewnątrz → draka … sen → draußen

* * *

W tym miejscu zakończę ten wpis. Oczywiście jest to bardzo obszerny temat, który dla pełnego omówienia wymaga napisania książki. Mimo wszystko mam nadzieję, że to, jak zapamiętywać słowa języka niemieckiego metodą słów kluczowych jest teraz bardziej zrozumiałe.

Po więcej informacji w tym temacie oraz podobnych zapraszam na mój blog: Langly

Artur Pluta