▷ Czasowniki z Dativem - proste wyjaśnienie, przykłady & ćwiczenia

W języku niemieckim mówi się: „to należy jemu” a nie: „do niego”. Dziwne, co? Wiesz, dlaczego tak jest? Zajrzyj do tej lekcji, a wszystko Ci wyjaśnię. 🙂 Pokażę Ci na prostych przykładach, które czasowniki łączą się z Dativem – to właśnie ich sprawka!

Na koniec rozwiąż ćwiczenia na czasowniki z Dativem i sprawdź zdobytą wiedzę.

A jeśli chcesz błyskawicznie zrozumieć najważniejsze zasady gramatyki i zacząć mówić po niemiecku to zajrzyj do mojego power e-booka, który pomógł już ponad 1000 osobom poczuć się pewnie w języku niemieckim. 🇩🇪 🔥 Dowiedz się więcej tutaj.

Czasowniki z Dativem – o co w tym chodzi i dlaczego to takie ważne?

W języku niemieckim jest grupa czasowników, po których musisz użyć rzeczownika w konkretnym przypadku. Co to oznacza? To samo, co po polsku, gdy mówisz: „odpowiadam komu? czemu? mojej siostrze” a nie np. ~~„kogo? czego? mojej siostry”~~.

Logiczne, prawda? To „zjawisko” to rekcja czasownika. W tej lekcji poznasz czasowniki z Dativem (celownik). Dativ to trzeci z czterech przypadków w języku niemieckim, który odpowiada na pytanie komu? czemu? (wem? was?).

A tu dwa pierwsze przykłady z czasownikami łączącymi się z celownikiem:

„Ich helfe meiner Freundin.” / „Pomagam mojej przyjaciółce.“ (komu? czemu? przyjaciółce)
„Was ist diesem Kind passiert?“ / „Cos się stało temu dziecku?“ (komu? czemu? dziecku)

Zobacz więcej przykładów na czasowniki z Dativem.

Zapamiętaj

Niektóre czasowniki w języku niemieckim łączą się z przyimkami, które również decydują o tym, jakiego przypadku trzeba po nich użyć, np. fahren mit + Dativ (jechać czymś, np. samochodem). To również należy do pojęcia rekcja czasownika.

„Z tym e-bookiem nie da się nie zrozumieć gramatyki!” -to jeden z setek Waszych komentarzy.♥ Ty też możesz w końcu ogarnąć gramatykę – szybciej i przyjemniej, niż Ci się wydaje. ➭ Kliknij tutaj i rozhulaj Twój niemiecki!

Lista i przykłady użycia czasowników z Dativem

Jak na razie, to nie jest ta rekcja czasownika taka skomplikowana, prawda? Wystarczy zadać sobie takie samo pytanie jak w języku polskim. Jest tylko jedno małe „ale”: nie po wszystkich niemieckich czasownikach możemy postawić takie samo pytanie jak po polsku.

Spójrz, dla ułatwienia podzieliłam czasowniki z Dativem na dwie grupy:

# czasowniki z Dativem pokrywające się z przypadkiem w języku polskim

antworten (odpowiadać), glauben (wierzyć), gratulieren (gratulować), gelingen (udawać się), danken (dziękować), schmecken (smakować), absagen (odmawiać), gefallen (podobać się), vertrauen (ufać) i inne

Przykłady:

„Ich glaube (komu? czemu?) meinem Freund.“ / „Wierzę (komu? czemu?) mojemu przyjacielowi.” (takie samo pytanie i taki sam przypadek w obu językach: celownik / Dativ)
„Die Pizza schmeckt (komu? czemu?) mir.“ / „Ta pizza smakuje (komu? czemu?) mi.”
„Ich danke (komu? czemu?) meiner Schwester für die Hilfe.“ / „Dziękuję (komu? czemu?) mojej siostrze za pomoc.”

# czasowniki z Dativem NIE pokrywające się z przypadkiem w języku polskim

gehören (należeć do kogoś), begegnen (spotkać), zustimmen (zgadzać się), folgen (iść za kimś, następować), sich nähern (zbliżać się), schreiben (pisać do kogoś), sich anpassen (dostosować się do), beibringen (nauczyć kogoś czegoś), mitteilen (poinfrmować kogoś), wehtun (boleć), zuhören (przysłuchiwać się, posłuchać kogoś), zustimmen (zgadzać się z kimś) i inne

Przykłady:

„Dieses Buch gehört (komu? czemu?) meinem Vater.” / „Ta książka należy do (kogo? czego?) mojego taty.” (różne pytania i różne przypadki w każdym języku – w niemieckim: celownik / Dativ, a w polskim: dopełniacz / Genitiv)
„Sie ist beim Einkaufen (komu? czemu?) ihrem Lehrer begegnet.“ / „Ona spotkała podczas zakupów (kogo? co?) swojego nauczyciela.”
„Heute tut (komu? czemu?) mir der Kopf weh.“ / „Dzisiaj boli (kogo? co?) mnie głowa.”

Rada

Jak nauczyć się czasowników z Dativem (lub z innym przypadkiem)? Przecież to czasami jest dla nas całkiem nielogiczne – w końcu kto mówi: „należeć komu? czemu?” … Niestety nie ma na to żadnej zasady i dlatego jedynym wyjściem jest nauczyć się na pamięć, które czasowniki łączą się z którym przypadkiem. Wystarczy oczywiście, że nauczysz się tych czasowników, w których pytania różnią się w obu językach. Pomogą Ci przy tym np. fiszki, gdzie po jednej stronie masz polską, a po drugiej niemiecką wersję zdania.

Jak zbudować zdanie z dopełnieniem w Dativie?

Zdanie oznajmujące z czasownikiem wymagającym użycia Dativu zbudujesz tak samo, jak standardowe zdanie w języku niemieckim, czyli:

miejsce: podmiot (kto? co?)
miejsce: orzeczenie = czasownik (co robi?)
miejsce: dopełnienie w Dativie

Przykład:

„Ich glaube meinem Bruder.“ / „Wierzę mojemu bratu.“

Również standardowo zbudujesz pytanie, zamieniając pozycję podmiotu z orzeczeniem:

„Glaubst du meinem Bruder?” / „Wierzysz mojemu bratu?”

Podsumowanie

Niemieckie czasowniki wymagają użycia dopełnienia w konkretnym przypadku, np. w Dativie.
Często pytania po czasownikach w języku niemieckim pokrywają się z polskimi.
„Wymóg” użycia konkretnego przypadku po czasowniku nazywa się rekcją czasownika.
Rekcji czasownika trzeba nauczyć się na pamięć.

Czasowniki z Dativem – ćwiczenia

Poćwicz rekcję czasownika! Tutaj znajdziesz interaktywne ćwiczenia na czasowniki z Dativem.

Najczęściej zadawane pytania – znasz odpowiedzi?

Co to znaczy, gdy czasowniki w niemieckim łączą się z Dativem?

Oznacza to, że rzeczowniki po niektórych czasownikach niemieckich muszą być odmienione w przypadku Dativ (celownik). Po tych konkretnych czasownikach zadasz więc pytanie komu? czemu?, np.: „Ich helfe (wem? – komu?) meinem Kind.” „Meinem Kind” jest odmienione w Dativie.

Jak rozpoznać, które czasowniki wymagają przypadku Dativ?

Pomimo, że część czasowników z Dativem łatwo rozpoznać, bo pokrywają się z polskim celownikiem, to nie zawsze tak jest. Ponieważ nie ma stałej reguły, po których czasownikach w niemieckim trzeba użyć Dativu, musisz nauczyć się ich na pamięć.

Które czasowniki łączą się z Dativem?

Czasowniki z Dativem można podzielić na te, które pokrywają się z przypadkiem w języku polskim i te, które w polskim wymagają użycia innego przypadku: Czasowniki pokrywające się przypadkiem w obu językach to m.in: antworten (odpowiadać), glauben (wierzyć), gratulieren (gratulować), gelingen (udawać się), danken (dziękować), schmecken (smakować), absagen (odmawiać), gefallen (podobać się), vertrauen (ufać). Nie pokrywają się czasowniki takie jak: gehören (należeć do kogoś), begegnen (spotkać), zustimmen (zgadzać się), folgen (iść za kimś, następować), sich nähern (zbliżać się), schreiben (pisać do kogoś), sich anpassen (dostosować się do), beibringen (nauczyć kogoś czegoś), mitteilen (poinformować kogoś), wehtun (boleć), zuhören (przysłuchiwać się, posłuchać kogoś), zustimmen (zgadzać się z kimś).

Gdzie stoi w zdaniu rzeczownik w Dativie?

Dopełnienie w Dativie musi stać w zdaniu na 3. miejscu, po podmiocie (osoba) i orzeczeniu (czynność), np.: „Ich glaube meinem Freund.” (Wierzę mojemu przyjacielowi.)