Chcesz wyjaśnić, że podoba Ci się jakiś konkretny samochód, a nie inny? To musisz poznać zaimki wskazujące! W tej lekcji dowiesz się, jakie są zaimki wskazujące w języku niemieckim i nauczysz się ich odmiany.
Na końcu znajdziesz ciekawe ćwiczenia na zaimki wskazujące w niemieckim.
Zaimki wskazujące w języku niemieckim – co musisz o nich wiedzieć?
Zaimki wskazujące (Demonstrativpronomen) to takie krótkie słówka, które, jak sama nazwa mówi, wskazują na jakieś konkretne słowo w zdaniu i pozwalają podkreślić je w wypowiedzi, np.:
- „Dieses Haus gefällt mir am besten.” / „Ten dom podoba mi się najbardziej.“
- „Solche Filme mag ich nicht.” / „Takich filmów nie lubię.“
Wstawiamy je w zdaniu albo zamiast rodzajnika określonego albo zamiast rzeczownika. I to tyle, co do definicji. 🙂 A teraz zobacz, jakie zaimki wskazujące występują w niemieckim.
Lista najważniejszych zaimków wskazujących z przykładami
Zaimki wskazujące w języku niemieckim to:
# dieser, diese, dieses (diese – l. mnoga) – „ten“, „ta“, „to“ („ci“)
„Dieser” to chyba najpopularniejszy zaimek wskazujący w niemieckim. Oznacza on po prostu „ten”. Wstawia się go z reguły w miejsce rodzajnika.
- „Diese Frau ist unsympatisch.“ / „Ta kobieta jest niesympatyczna.”
- „Diese Menschen sind unsere Nachbarn.“ / „Ci ludzie to nasi sąsiedzi.“
- „Welches Haus gefällt dir am besten? – Dieses.” / „Który dom podoba ci się najbardziej? – Ten.” (zaimek „dieses“ zastępuje
tutaj rzeczownik „Haus”)
# der, die, das, (die – l. mnoga) – „ten”, „ta”, „to”, („ci”)
Jak widzisz, te zaimki wskazujące wyglądają jak rodzajniki określone. Jedyna różnica miedzy nimi jest taka, ze zaimki te musisz w zdaniu zaakcentować. Stoją one w zdaniu przed rzeczownikiem lub same (bez rzeczownika).
- „Mit dem Auto wirst du zufrieden sein.” / „Z tego auta będziesz zadowolony.” (a z innego niekoniecznie)
- „Wo ist meine Jacke? Die liegt auf dem Sofa.“ / „Gdzie jest moja kurtka? Ona leży na kanapie.“ (tutaj „die“ zastępuje rzeczownik (podmiot), który wcześniej został już nazwany, czyli kurtka)
- „Dein Tipp ist gut. Den muss ich mir merken.” / „Twoja rada jest dobra. Muszę sobie ją (tą) zapamiętać.”
# jener, jene, jenes (jene – l. mnoga) – „tamten“, „tamta“, „tamto“ („tamci)
Ten zaimek jest rzadziej stosowany. Użyj „jener”, jeśli chcesz np. porównać „to” z „tamtym”.
- „Dieses Bild ist schöner als jenes.” / „Ten obraz jest ładniejszy niż tamten.“
- „Diese Wohnung finde ich besser als jene.“ / „To mieszkanie uważam za lepsze niż tamto.”
# derselbe, dieselbe, dasselbe, (dieselben – l. mnoga) – „ten sam“, „ta sama“, to samo“ („ci sami”)
- „Sie kommen aus demselben Ort.“ / „Oni pochodzą z tej samej miejscowości.”
- „Unsere Kinder sind in derselben Gruppe.“ / „Nasze dzieci są w tej samej grupie.“
# der gleiche, die gleiche, das gleiche, (die gleichen – l. mnoga) – „taki sam“, „taka sama“, takie samo“ („tacy sami”)
- „Sie hat das gleiche Kleid wie ich.“ / „Ona ma taką samą sukienkę jak ja.“
- „Ich bin der gleichen Meinung.“ / „Jestem takiego samego zdania.“
# derjenige, diejenige, dasjenige, (diejenigen – l. mnoga) – „ten konkretny“
Te zaimki wskazujące mogą występować z rzeczownikiem lub bez.
- „Derjenige, der die Aufgabe richtig macht, bekommt eine gute Note.“ / „Ten (ta konkretna osoba), kto rozwiąże to zadanie poprawnie, dostanie dobrą ocenę.“
- „Ich muss mit denjenigen Mitarbeitern sprechen, die gestern abwesend waren.“ / „Muszę porozmawiać z tymi pracownikami (konkretnie z tymi osobami), którzy byli wczoraj nieobecni.”
# ein solcher, eine solche, ein solches (solche – l. mnoga) – „taki“, „taka“, „takie“, („takie“)
- „Er hatte eine solche Angst, dass er nicht einschlafen konnte.“ / „On tak się bał, że nie mógł zasnąć.“
- „Solche Schuhe gefallen mir nicht.“ / „Takie buty mi się nie podobają.“
# selbst, selber
Te zaimki wskazujące stoją obok rzeczownika lub innego zaimka:
- „Das muss ich selber machen.“ / „To muszę zrobić sama.“
- „Das muss er selbst entscheiden.” / „O tym on musi sam zdecydować.“
- „Unser Chef selbst war nicht dabei.“ / „Naszego szefa osobiście przy tym nie było.”
Deklinacja zaimków wskazujących – proste wyjaśnienie i tabela
Większość zaimków wskazujących odmienia się. Tak samo jak w języku polskim musisz dopasować końcówkę zaimka do płci rzeczownika i przypadku, np.:
- dieser Mann, diese Frau, dieses Kind, diese Menschen – ten mężczyzna, ta kobieta, to dziecko, ci ludzie (przypadek mianownik – Nominativ)
Skąd wiadomo, jaką końcówkę trzeba użyć?
Zapamiętaj cztery zasady odmiany zaimków wskazujących:
#1 Zaimek wskazujący „dieser” i „jener” (a także jego formy dla pozostałych płci: diese, dieses itd.) odmieniają się jak rodzajniki określone:
Odmiana zaimków wskazujących "dieser" /"jener"
Przypadek r. męski (maskulin) r. żeński (feminin) r. nijaki (neutrum) l. mnoga (Plural)
Nominativ (Wer/ Was?) dieser diese dieses diese
Genitiv (Wessen?) dieses dieser dieses dieser
Dativ (Wem?) diesem dieser diesem diesen
Akkusativ (Wen? Was?) diesen diese dieses diese
#2 Zaimki wskazujące „der”, „die”, „das” również odmienisz jak rodzajnik określony z kilkoma wyjątkami:
Odmiana zaimków wskazujących der, die, das
Przypadek r. męski (maskulin) r. żeński (feminin) r. nijaki (neutrum) l. mnoga (Plural)
Nominativ (Wer/ Was?) der die das die
Genitiv (Wessen?) dessen deren dessen deren/derer
Dativ (Wem?) dem der dem denen
Akkusativ (Wen? Was?) den die das die
Przykład:
- „Ich bin mir dessen sicher.“ / „Tego jestem pewny.“
#3 Zaimek wskazujący „derselbe”, „der gleiche” i „derjenige” (i ich pozostałe formy) odmieniają się według tego schematu:
Odmiana zaimków wskazujących "derjenige", "der gleiche", "derselbe"
Przypadek r. męski (maskulin) r. żeński (feminin) r. nijaki (neutrum) l. mnoga (Plural)
Nominativ (Wer/ Was?) derselbe dieselbe dasselbe dieselben
Genitiv (Wessen?) desselben derselben desselben derselben
Dativ (Wem?) demselben derselben demselben denselben
Akkusativ (Wen? Was?) denselben dieselbe dasselbe dieselben
… czyli: początek der… – jak rodzajnik określony, a końcówka …jenige/selbe/gleiche – jak przymiotnik po rodzajniku określonym
#4 Zaimek wskazujący „ein solcher” odmienia się jak przymiotnik z rodzajnikiem nieokreślonym:
Odmiana zaimka wskazującego "ein solcher"
Przypadek r. męski (maskulin) r. żeński (feminin) r. nijaki (neutrum) l. mnoga (Plural)
Nominativ (Wer/ Was?) ein solcher eine solche ein solches solche
Genitiv (Wessen?) eines solchen einer solchen eines solchen solcher
Dativ (Wem?) einem solchen einer solchen einem solchen solchen
Akkusativ (Wen? Was?) einen solchen eine solche ein solches solche
Dobra wiadomość jest taka, że zaimek „selbst” i „selber” nie odmieniają się.
Chcesz poznać inne ważne zaimki w języku niemieckim? Tu dowiesz się, jak jest po niemiecku „mój”, „twój” itd.: Zaimki dzierżawcze w niemieckim.
Podsumowanie
- Zaimki wskazujące (Demonstrativpronomen) wskazują w zdaniu na jakąś rzecz / osobę, którą chcemy podkreślić.
- Wszystkie zaimki wskazujące poza „selbst” i „selber” odmieniają się.
- Większość zaimków wskazujących odmienia się jak rodzajnik określony.
Zaimki wskazujące – ćwiczenia
Ćwiczenie czyni mistrza! Przygotowałam dla Ciebie darmowe ćwiczenia online na zaimki wskazujące – z rozwiązaniami i bez rejestracji. Kliknij tutaj i poćwicz zaimki wskazujące online: interaktywne ćwiczenia na zaimki wskazujące.
Najczęściej zadawane pytania – znasz odpowiedzi?
Co to są zaimki wskazujące?
Są to słówka jak: ten, tamten, taki. Wskazują one na jakąś konkretną rzecz lub osobę.
Jakie są najpopularniejsze zaimki wskazujące w niemieckim?
Najważniejsze niemieckie zaimki wskazujące to: dieser (ten), jener (tamten), derselbe (ten sam), der gleiche (taki sam), derjenige (ten konkretny).
Gdzie stoją zaimki wskazujące w zdaniu?
Mogą one stać przed rzeczownikiem zamiast rodzajnika określonego, np. diese Frau (ta kobieta) lub same zamiast rzeczownika, np. Siehst du seine Jacke? Die ist doch schön. (Widzisz jego kurtkę? Ta jest przecież ładna.)
Czy zaimki wskazujące się odmieniają?
W większości tak. Otrzymują one wtedy określoną końcówkę, w zależności od płci rzeczownika i przypadku, np. dieser Mann, dieses Kind, mit diesem Kind, für diese Menschen. Zaimki „selbst” i „selber” nie odmieniają się.
Jak odmieniają się zaimki wskazujące?
W zależności od konkretnego zaimka ich odmiana przez przypadki może się trochę różnić. Większość z nich odmienia się jednak jak rodzajnik określony. Przykładowo męski zaimek „dieser” odmienia się przez przypadki jak rodzajnik określony „der”, czyli: dieser (Nominativ), dieses (Genitiv), diesem (Dativ), Akkusativ (diesen). Część zaimków trzeba też dopasować do płci rzeczownika, np. dieser – r. męski, diese – r. żeński, dieses – r. nijaki.