W tej lekcji dowiesz się, co to jest Satzklammer w języku niemieckim i kiedy Ci się to przyda.
Na końcu będziesz mogła / mógł utrwalić swoją wiedzę, wykonując ćwiczenia z Satzklammer.
Satzklammer – co to jest i po co się tego używa?
Satzklammer (die Klammer = spinacz, nawias) to takie ogrodzenie w zdaniu. 🙂 Już Ci tłumaczę, o co chodzi. Czasami czasownik (orzeczenie) w zdaniu składa się z dwóch części, np.:
- „Ich [mache das Fenster auf].“ / „Otwieram okno.“ (czasownik + przedrostek)
- „Er [muss immer selber kochen].“ / „On musi zawsze sam gotować.“ (czasownik modalny + główny)
Te dwie części czasownika tworzą właśnie Satzklammer, czyli jakby ogrodzenie dla pozostałych wyrazów w naszym zdaniu. ”Furtka” wejściowa to odmieniony czasownik, a wyjściowa to druga część orzeczenia na końcu zdania.
Jak zbudować zdanie z Satzklammer?
Zobacz, tak zbudujesz zdanie z Satzklammer:
- czasownik odmieniony (odmieniony na 2.miejscu)
- reszta wyrazów w zdaniu
- przedrostek lub drugi czasownik w bezokoliczniku (na końcu zdania)
Podmiot (kto? co?) zostaje poza naszym ogrodzeniem (na 1. miejscu w zdaniu).
A tu proste przykłady:
- „Ich gehe mit meiner Schwester spazieren.“ / “Idę na spacer / spaceruję z moją siostrą.“
- „Ich stehe spät auf.” / „(Ja) wstaję późno.”
Chcesz przypomnieć sobie, jak się buduje zdania w języku niemieckim? To kliknij tutaj: Budowa zdania niemiecki.
Gdzie występuje Satzklammer?
Satzklammer występuje tam, gdzie czasownik w zdaniu jest złożony co najmniej z dwóch wyrazów. Są to:
Czasowniki rozdzielnie złożone ( te z przedrostkiem), np. auf-stehen (wstawać), zu-machen (zamykać), weg-fahren (odjechać)
- „Alle nehmen an dem Familientreffen teil.“ / „Wszyscy biorą / wezmą udział w rodzinnym spotkaniu.“
Czasowniki modalne (Modalverben), np. müssen (musieć), können (móc), wollen (chcieć)
- „Du musst nicht so laut sprechen.“ / „(Ty) nie musisz tak głośno rozmawiać.”
Czasowniki w czasie przeszłym Perfekt
- „Sie hat mir eine Geschichte erzählt.“ / „(Ona) opowiedziała mi pewną historię.“
Czasowniki w czasie przyszłym Futur I
- „Ich werde meine Oma besuchen.“ / „(Ja) odwiedzę moją babcię.“
Czasowniki w stronie biernej (Passiv)
- „Der Schweinebraten wird bei uns jeden Sonntag gegessen.“ / „Pieczeń wieprzowa jest u nas jedzona (je się u nas) w każdą niedzielę.”
Co nie jest Satzklammer?
Satzklammer występuje z reguły w zdaniach głównych, a nie w pobocznych. Zobacz:
Tu jest Satzklammer:
- „Ich räume seit zwei Stunden auf.“ / „(Ja) sprzątam od dwóch godzin.“ (zdanie główne)
A tu nie ma Satzklammer:
- „Ich bin müde, weil ich seit zwei Stunden aufräume. / „Jestem zmęczona, ponieważ sprzątam od dwóch godzin.” (zdanie poboczne, gdzie przedrostek nie oddziela się – brakuje tu więc jednej „furtki”.)
Podsumowanie
- Satzklammer występuje w zdaniach z dwoma czasownikami lub z czasownikiem z rozdzielnym przedrostkiem.
- Odmieniony czasownik stoi na drugim miejscu.
- Przedrostek lub drugi czasownik idą na koniec zdania, „ogradzając” pozostałe wyrazy w zdaniu.
Satzklammer – ćwiczenia
Ćwiczenie czyni mistrza! Przygotowałam dla Ciebie darmowe ćwiczenia online do tematu „Satzklammer“ – z rozwiązaniami i bez rejestracji. Kliknij tutaj i poćwicz „Satzklammer“ online.
Najczęściej zadawane pytania – znasz odpowiedzi?
Co to jest Satzklammer?
Pod pojęciem „Satzklammer” w języku niemieckim kryje się orzeczenie (czasownik), które składa się z dwóch części i tworzy tak jakby„ogrodzenie” dla pozostałych wyrazów w zdaniu. Dzieje się tak np. gdy orzeczeniem jest czasownik rozdzielnie złożony, np. „aufstehen” (wstawać) – Ich stehe früh auf. (Wstaję wcześnie.) W tym zdaniu wyraz „früh” jest w środku „ogrodzenia”.
Jak wygląda zdanie z Satzklammer?
Jak w każdym standardowym zdaniu w niemieckim podmiot (wykonawca czynności) stoi na pierwszym miejscu. Zaraz za nim stoi odmieniony czasownik (pierwsza część Satzklammer), potem pozostałe wyrazy, a na końcu druga część Satzklammer czyli np. przedrostek czasownika rozdzielnie złożonego. Przykład: „Er macht das große Fenster in der Küche auf.“ (On otwiera duże okno w kuchni.)
W jakich zdaniach występuje Satzklammer?
Satzklammer występuje w zdaniach z dwuczęściowym orzeczeniem (czynność), np. przy czasownikach złożonych (czasownik + przedrostek), przy czasownikach modalnych (czasownik główny + modalny), w czasie przeszłym Perfekt (czasownik posiłkowy + Partizip II), w czasie przyszłym Futur I (czasownik posiłkowy + główny), w stronie biernej („werden” + Partizip II).