W tej lekcji dowiesz się najważniejszych informacji o Konjunktiv II – trybie przypuszczającym w języku niemieckim. Na końcu czekają na Ciebie ćwiczenia na tryb przypuszczający. Chcesz poznać więcej tematów z gramatyki niemieckiej? Ta lekcja jest częścią kursu: Gramatyka B1/B2 .
Tryb przypuszczający niemiecki (Konjunktiv II) – co to jest i po co to jest?
Konjunktiv II to taka konstrukcja zdania, dzięki której możesz powiedzieć:
- o swoich życzeniach: „Ich wäre gerne reich.” / Chciałbym być bogaty.
- opisać coś nierealnego: „Wenn ich ein Tier wäre, wäre ich ein Vogel.” / Gdybym była zwierzęciem, byłabym ptakiem.”
- uprzejmie poprosić: „Könntest du mir helfen”? / Czy mógłbyś mi pomóc?
- doradzić komuś: „An deiner Stelle würde ich Konkjunktiv II lernen.” / Na twoim miejscu nauczyłabym się Konjunktiv II.
Jak widzisz, całkiem przydatny jest ten Konjunktiv II! 🙂
Co trzeba wiedzieć o Konjunktiv II?
Żeby zrobić „polski Konjunktiv II” zawsze dodaje się “-bym” do czasownika i sprawa załatwiona – nie ważne czy mówimy o teraz, o tym co było kiedyś czy o tym co będzie. Jeśli jednak mówisz w niemieckim Konjunktiv II to pamiętaj, że inaczej się wyrazisz mówiąc o teraźniejszości/ przyszłości, a inaczej w odniesieniu do przeszłości. Spójrz:
- Teraźniejszość: „Zrobiłbym to dzisiaj, ale nie mogę.” => ” Ich würde das heute machen, aber ich kann nicht.” (würde + bezokolicznik)
- Przyszłość: „Zrobiłbym to jutro, ale nie mogę.” => „Ich würde das morgen machen, aber ich kann nicht.” (würde + bezokolicznik)
- Przeszłość: „Zrobiłbym to wczoraj, ale nie mogłem.” => „Ich hätte es gestern gemacht, aber ich konnte nicht.” (wäre/ hätte + Partizip II)
Mówiąc w skrócie, masz dwie możliwości na zrobienie Konjunktiv II :
Konjunktiv II w teraźniejszości i przyszłości =”würde + bezokolicznik” dla „Ich würde mich freuen.”
Konjunktiv II dla przeszłości = „wäre/ hätte + Partizip II” „Ich hätte mich gefreut”.
A teraz przyjrzyjmy się bliżej, jak tworzy się Konjunktiv II.
Jak tworzy się Konjunktiv II w teraźniejszości/ przyszłości?
Tak naprawdę zależy to w pewnym stopniu od Ciebie – albo wybierasz opcję powyżej i stosujesz ją dla wszystkich czasowników, albo rozróżniasz między czasownikami regularnymi i nieregularnymi.
Nawet jeśli zdecydujesz się na wersję prostszą, czyli „würde + bezokolicznik” jak leci dla wszystkich czasowników, to i tak warto wiedzieć, że istnieje drugi sposób na tworzenie Konjunktiv II, specjalny sposób dla czasowników nieregularnych.
Dlaczego?
Jeśli o nim nie wiesz i zobaczysz gdzieś z zaskoczenia czasownik na przykład „fänden” (Konjunktiv II od „finden”) – to możesz się przecież przestraszyć… 🙂
A tak na poważnie – ten drugi sposób, inny niż „würde + bezokolicznik” potrzebny Ci jest na pewno przy czasownikach modalnych i posiłkowych. Więc trzeba się z nim też zapoznać. No to po kolei.
Konjunktiv II z czasowniki nieregularnymi
Jeżeli chcesz zrobić Konjunktiv II, a czasownik jest nieregularny to …
- Bierzesz jego formę w Präteritum, czyli Imperfekt ( sein – war – gewesen, haben – hatte – gehabt)
- dodajesz umlaut a=>ä, o=>ö, u=> ü (hatte => hätte)
- Odmieniasz przez osoby i dodajesz „e” tam, gdzie go nie ma (war=> wäre)
…i Konjunktiv II gotowy!
Spójrz na pełną odmianę czasowników „sein”, „haben” i „müssen” w Konjunktiv II:
Imperfekt od "sein" | Konjunktiv II | Imperfekt od "haben" | Imperfekt od "müssen" | Konjunktiv II | ||
---|---|---|---|---|---|---|
ich | war | wäre | hatte | hätte | musste | müsste |
du | warst | wärest | hattest | hättest | musstest | müsstest |
er/sie/es | war | wäre | hatte | hätte | musste | müsste |
wir | waren | wären | hatten | hätten | mussten | müssten |
ihr | wart | wäret | hattet | hättet | musstet | müsstet |
sie/ Sie | waren | wären | hatten | hätten | mussten | müssten |
Skąd wziąć formę czasownika nieregularnego w Präteritum ? Z tabeli czasowników nieregularnych tutaj (trzeba nauczyć się jej na pamięć 🙂 ).
A teraz kilka przykładów:
- „Ich fände einen Job, wenn ich Zeit hätte.”
- „Ich ginge gerne einkaufen, wenn ich Geld hätte.”
- „Er käme, wenn er Zeit hätte.”
- „Wenn ich das wüsste!”
- „Am liebstem schliefe ich den ganzen Tag.”
A co jeśli chcesz zrobić Konjunktiv z czasownikiem, którego nie ma w słynnej tabeli czasowników nieregularnych? Wtedy oznacza to, że masz do czynienia z czasownikiem regularnym.
Konjunktiv II z czasownikami regularnymi
Jeżeli chcesz zrobić Konjunktiv II, a czasownik jest regularny to robisz to według tego schematu :
Konjunktiv II = odmieniony czasownik „würden” + bezokolicznik
- „Ich würde das gerne machen, aber ich habe keine Zeit.”
- „An deiner Stelle würde ich fragen.”
- „Ich würde gerne dieses Haus kaufen.”
- „Würdest du mich besuchen? „
- „Wir würden dann nach Honolulu fahren.”
- „Ich würde an deiner Stelle eine Übung zum Konjunktiv II machen. ” 🙂
Odmieniony czasownik, czyli w tym przypadku „würden” jest tradycyjnie na drugim miejscu w zdaniu, a drugi czasownik jest na końcu zdania w bezokoliczniku. Bezokolicznik, czyli ten podstawowy czasownik z końcówką „en”. Tutaj przeczytasz więcej o szyku zdania w języku niemieckim.
A teraz mam dla Ciebie naprawdę dobrą wiadomość….
To oznacza, że jeśli nie chcesz, nie musisz się zastanawiać jak wygląda forma czasownika w Präteritum, gdzie wstawić umlaut i tak dalej. Bierzesz odmienione „würden” i bezokolicznik:
- „Ich würde mich gerne mit dir treffen.” („treffen” to czasownik nieregularny, ale najczęściej robi się Konjunktiv II właśnie z „würden”)
- „Würdest du mit mir ins Kino gehen?” („gehen” to czasownik nieregularny, ale najczęściej robi się Konjunktiv II właśnie z „würden”.)
- „Würdest du mir bitte Salz geben?” („geben” to czasownik nieregularny, ale najczęściej robi się Konjunktiv II właśnie z „würden”)
A tak odmienia się „würden” przez wszystkie osoby:
ich | würde |
du | würdest |
er/sie/es | würde |
wir | würden |
ihr | würdet |
Sie/sie | würden |
Pamiętaj przy tym, że..
A zatem czasowniki modalne i posiłkowe tak wyglądają w Konjunktiv II:
- „Hättest du morgen Zeit?”
- „Ich könnte dir morgen helfen.”
- „Das wäre so lieb von dir.”
- „Was möchtest du essen?”
- „Ich wollte fragen, ob du mit mir ins Kino gehst.”
Jak tworzy się Konjunktiv II w przeszłości?
W języku niemieckim Konjunktiv II w czasie przeszłym tworzy się tak:
Konjunktiv II w przeszłości = odmienione hätten/ wären + Partizip II
- „Ich hätte gestern gekocht. ” („gekocht” to Partizip II od „kochen”)
- „Ich wäre gestern gegangen.” („gegangen” to Partizip II od „gehen”)
Odmieniony czasownik, czyli w tym przypadku „hätte” i „wäre” jest tradycyjnie na drugim miejscu w zdaniu, a drugi czasownik jest na końcu zdania w Partizip II.
Kiedy zrobić Konjunktiv II z „hätten”, a kiedy „wären”?
Zaskoczę Cię może, ale już znasz odpowiedź na to pytanie.
Pamiętasz z lekcji o czasie Perfekt, że prawie wszystkie czasowniki łączą się z „haben”, chyba, że wyrażają ruch od A do B lub zmianę stanu?
„Hätten” to nic innego jak forma od „haben” i robiąc Konjunktiv II w przeszłości prawie zawsze będzie on z „hätten”:- „Ich hätte das gemacht, aber ich habe vergessen.”
- „Ich hätte nie gedacht, dass ich Konjunktiv II lerne!” 🙂
- „Ich wäre gegangen, aber ich bin eingeschlafen.”
- „Ich wäre aufgestanden, aber ich war zu faul. „
Tryb przypuszczający niemiecki – podsumowanie
- Tryb przypuszczający w języku niemieckim (Konjunktiv II) używa się, aby powiedzieć o życzeniach, czymś nierealnym, uprzejmie poprosić lub dać radę
- Konjunktiv II tworzy się poprzez „würde + bezokolicznik” w odniesieniu do teraźniejszości i przyszłości
- Konjunktiv II tworzy się poprzez „wäre/ hätte + Partizip II” w odniesieniu do przeszłości
- Konjunktiv II z czasownikami nieregularnymi tworzy się dodając umlaut do formy czasownika Imperfekt, ale można też zastosować konstrukcję „würde + bezokolicznik”
- Czasowniki modalne i posiłkowe w Konjunktiv II nie tworzy się „würde”
Konjunktiv II – ćwiczenia
Chcesz poćwiczyć Konjunktiv II? Tutaj znajdziesz interaktywne ćwiczenia na tryb przypuszczający Konjunktiv II.
Wasze najczęściej zadawane pytania o Konjunktiv II
Co to jest w niemieckim Konjunktiv II i po co się używa tej formy?
Konjunktiv II to tryb przypuszczający, dzięki któremu wyrazisz życzenie, opiszesz coś nierealnego, uprzejmie poprosisz lub doradzisz komuś, np.: An deiner Stelle würde ich zur Arbeit gehen. (Na twoim miejscu poszedłbym do pracy.) W polskim jest to więc ta forma z -bym – zrobiłabym, przyszłabym, ugotowałabym.
Jak tworzy się Konjunktiv II w niemieckim?
Są na to dwa sposoby. Pierwszy to „würde” + bezokolicznik, np. Ich würde gerne mit dir wohnen. (Chciałbym mieszkać z Tobą.) Drugi sposób (dla czasowników nieregularnych) to forma czasownika w Präteritum + umlaut + -e, np. haben – hätte, a przykład zdania to: Ich hätte viel Geld, wenn ich Lotto gewinnen würde. (Miałbym dużo pieniędzy, gdybym wygrał w lotka.)
Jak odmienia się „würden” przez osoby?
Czasownik „würden” odmienia się przez osoby następująco: ich würde, du würdest, er/sie/es würde, wir würden, ihr würdet, wir würden.
Jak użyć czasownika modalnego w Konjunktiv II?
Czasowników modalnych w Konjunktiv II nie tworzy się z formą z „würde”. Czasowniki modalne w trybie przypuszczającym to: ich müsste, möchte, könnte, wollte, sollte, dürfte. Trzeba użyć oczywiście odpowiedniej końcówki w zależności od osoby, np. du müsstest, sie müsste itd.
Jak utworzyć Konjunktiv II w przeszłości?
Żeby użyć trybu przypuszczającego w przeszłości, np. „ugotowałabym wczoraj”, trzeba odmienić hätten/wären przez osoby i dodać na końcu zdania formę czasu przeszłego Partizip II, np. Ich hätte gestern gekocht,aber…
Hej,
Dzieki za ten artykul. Z postepem nauki niemieckiego robi mi sie lekki metlik w glowie. Pracuje w DE z niemcami i ucze sie niemieckiego. Od czasu do czasu pytam znajomych w pracy, czy to i tamto jest prawidlowe i musze przyznac, ze…
Indikativ Präteritum uzywane jest tu prawie wcale. Moze popularne i proste odmiany, jak war, hatte, saß i tak dalej… Wiekszosc woli i posluguje sie Perfektem. Podobnie, jak zdanie, np.
Ich ginge einkaufen, wenn ich Geld hätte
Kiedy pokazalem to znajomym, prawie nikt nie ogarnal o co chodzi. Po wytlumaczeniu oni i tak wola powiedziec:
Ich würde einkaufen (gehen), wenn Ich Geld hätte.
Albo
Zamiast ”Ich fände einen Job, wenn ich Zeit hätte.” to ”Ich würde einen Job finden, wenn Ich Zeit hätte’. Troche to dziwne, bo wychodzi na to, ze Niemcy sami nie ogarniaja zbytnio czasow…
Cześć Dawid, jest dokładnie tak jak mówisz. Też właśnie piszę o tym w lekcji, że zdecydowanie częściej usłyszy się formę Konjunktiv z „würde + bezokolicznik”. „Ich fände einen Job” brzmi bardzo elegancko, jest to taki gehobenes Deutsch. „Ich würde einen Job finden” jednak też brzmi dobrze, jest w 100 % poprawne gramatycznie, więc o ile nie chce się zabłysnąć solidną wiedzą z Konjunktivu II, można śmiało mówić Konjunktiv II z „würden” – oprócz czasowników modalnych i posiłkowych. Te trzeba w Konjunktiv II zrobić z formą czasownika Imperfekt i umlautem – ich hätte, ich müsste, ich wäre. Pozdrawiam, Ania
Cześć Dawid,
Zgadza się – w mowie Niemcy posługują się prawie zawsze (poza kilkoma wyjątkami) Perfektem chcąc odnieść się do zdarzenia/czynności w czasie przeszłym. Indikativ Präteritum jest z kolei używany w różnych formach pisemnych (książki, artykuły itp.). Pozdrawiam, Bartek.
A to dziwne! Ja się uczę niemieckiego i prawie zawsze robię Präteritum bo jest dla mnie o niebo łatwiejszy niż zastanawiać jaki posiłkowy dać a w Partizipie czy będzie końcówka en czy t, więc szczerze się dziwię.
W sumie to całkiem normalne, że użytkownicy języka nie używają wszystkich jego konstrukcji gramatycznych, i nie znam narodu, który używałby całego dostępnego wachlarzu gramatyki. Tak Anglicy używają bodajże 4 czasów z kilkunastu, które w języku się ostały, a pytanie ilu Polaków zaskoczysz stwierdzeniem, że w sumie nasz język posiada czas zaprzeszły? Ja tak w mowie codziennej nie słyszałem tej konstrukcji nigdy, bo wyszła zupełnie z użycia. A bardziej codzienny problem to strona bierna w Polskim, która jest w sumie bardzo rzadko używana, (w mowie potocznej praktycznie nie spotykam się z tym), bo właściwie strona czynna czasownika wyraża to samo, a jest łatwiejsza, dlatego wolimy powiedzieć „Kopnął mnie” niż „Zostałem kopnięty”.
Dziękuję za wspaniałą lekcję 🙂 bardzo dokładne oraz najbardziej przejrzyste i zrozumiałe wyjaśnienie tematu jakie znalazłem w internecie.
Zauważyłem błąd, który wkradł się w rozdziale „Jak się tworzy Konjunktiv II w przeszłości?”.
W pierwszym przykładzie jest napisane <>, zamiast „Partizip II od kochen”.
Dziękuję za miły komentarz 🙂 Pozdrawiam, Ania
Czy aby Konjunktiv II dla przeszłości nie wygląda tak, jak Plusquam Perfekt?
Pozdrawiam,
Magda 🙂
do złudzenia podobnie 🙂 kropeczki nad „hatte” lub „war” plus -e i gotowe. Na przykład w Plusquamperfekt: „Ich hatte das Buch bestellt.” (Zamówiłam tę książkę) a w Konjunktiv II dla przeszłości „Ich hätte das Buch nie bestellt.” (Nigdy bym nie zamówiła tej książki)
Dziękuję za obszerne wyjaśnienie problematyki Konjunktiv II. Nie jest dla mnie do końca jasne w jaki sposób wskazujemy czy zdanie odnosi się do tereźniejszości, przyszłości lub przeszłości w konstrukcjach z czasownikami modalnymi np. Czy można powiedzieć;
Ich müsste das heute machen (Musiałbym to dzisiaj zrobić)
Ich müsste das morgen machen (Musiałbym to jutro zrobić)
Ich müsste das gestern machen (Musiałbym to wczoraj zrobić) [Ale nie zrobiłem]
W sumie w pierwszym zdaniu „Ich müsste das heute machen” też widzę dwie możliwości; albo odnoszę się do zdarzenia z przeszłości, które mogło mieć miejsce, choć nie miało, a w drugim do zdarzenia, które może mieć miejsce. W obu sytuacjach mówimy o niedalekiej przeszłości/przyszłości ciągle w obrębie dnia dzisiejszego czyli „heute”.
Wspaniała pomoc naukowa i kawał dobrej roboty! Jakbym mógł coś zasugerować to tłumaczenia przykładowych zdań pomogłyby w nauce.
Dziękuję ! Będą tłumaczenia :)) powodzenia w nauce, pozdrawiam z Berlina
W artykule w jednym miejscu jest błąd – w przeszłości używamy wäre/ hätte + PII, a nie bezokolicznik 🙂
dziękuję, już poprawiam
Możesz mi jakoś podpowiedzieć, w którym miejscu jest ten błąd? Patrzę i nie mogę znaleźć 🙂
To chyba chodzi o to miejsce, gdzie piszesz:
Mówiąc w skrócie, masz dwie możliwości na zrobienie Konjunktiv II :
Konjunktiv II w teraźniejszości i przyszłości =”würde + bezokolicznik” dla „Ich würde mich freuen.”
Konjunktiv II dla przeszłości = „wäre/ hätte + bezokolicznik” „Ich hätte mich gefreut”.
Dzięki! Poprawione 🙂
Gdyby nie te der, die, das to by byli niemcy z nas.
no właśnie, i nie ma się co przejmować, jeśli się myli, ponieważ jednak Niemcami nie jesteśmy 😉
Cześć,
chciałabym się zapytać kiedy tworzy się konjuktiv 2 + modalverb? Slyszlama coś o krytyce, ale do końca tego nie rozumie, np. Sie hätte anrufen können.
Kiedy stosuje sie konjuktiv 2 + modalverb, np „sie konnte gestern anrufen können.“
W odniesieniu do krytyki czy są tez inne możliwości?
Hej, zapomniałaśw tym zdaniu o „hätte”. Powinno ono więc brzmieć: Sie hätte gestern anrufen können.” W połączeniu z czasownikami modalnymi „müssen”, „sollen”, „dürfen” zdanie takie wyraża żądanie, ktόre nie zostanie spełnione, z racji, że to coś już się wydarzyło w przeszłości. Można to nazwać wyrażeniem krytyki :), np. „Ich hätte mehr lernen sollen.” – Powinnam była uczyć się więcej (to zdałabym egzamin). Pozdrawiam!
Dostrzegam pewną nieścisłość, albo wydaje mi się, ze dostrzegam.
Na początku jest
Przeszłość: „Zrobiłbym to wczoraj, ale nie mogłem.” => „Ich hätte es gestern gemacht, aber ich konnte nicht.” (wäre/ hätte + Partizip II)
a dwie linijki poniżej
Konjunktiv II dla przeszłości = „wäre/ hätte + bezokolicznik” „Ich hätte mich gefreut”.
Rozumiem, ze ma być w formie Partizip II a nie Infinitiv?
Hej, dziękuję za uważność, już poprawiam. Pozdrawiam
Kochana, wspaniała jest ta gramatyka w Twoim opracowaniu, ale dla początkujących to i tak czarna magia jeśli nie ma tłumaczenia przykładów.
Cześć Marzena, dzięki za komentarz! Już niebawem pojawią się i tłumaczenia na stronie. 😉 Pozdrawiam serdecznie!