Zaimek „es”

Zaimek „es” wyróżnia się tym, że spełnia dużo więcej funkcji niż pozostałe zaimki i często pozwala skrócić zdanie. W tej lekcji nauczysz się na przykładach, jak go stosować w praktyce.

Na koniec będziesz mogła / mógł sprawdzić i utrwalić swoją wiedzę rozwiązując ćwiczenia na zaimek „es”.

Zaimek „es” – co musisz o nim wiedzieć?

Pamiętasz, jak odmieniając jakiś czasownik przez osoby wymieniasz: „ich”, „du” „er /sie / es” (ja, ty, on/ona/ono) itd.? To właśnie są zaimki osobowe. Jak widzisz, jest wśród nich też zaimek „es”. Jest to wyjątkowy zaimek w niemieckim, ponieważ jako jedyny może być używany też jako zaimek nieosobowy. Co to znaczy? Spójrz:

• „Da sitzt ein Kind. Es spielt.“ / „Tam siedzi dziecko. Ono się bawi.” (tu zaimek „es” jest osobowy – zastępuje wykonawcę czynności, czyli podmiot „dziecko”)
• „Es regnet.” / „Pada.” ( tu zaimek „es” jest nieosobowy – nie ma tu wykonawcy czynności, dlatego rolę podmiotu odgrywa „es”)

Funkcje zaimka „es” – znasz je?

Zaimka „es” jest wielofunkcyjny. Użyjesz go w następujących sytuacjach:

1. jako zaimek osobowy – „es” („ono”) zastępuje 3. osobę liczby pojedynczej (rodzaj nijaki)

• „Dieses Mädchen ist seine Tochter. Wie heißt es?“ / „Ta dziewczynka to jego córka. Jak ona się nazywa? (das Mädchen = es)
• „Auf dem Tisch liegt mein Buch. Es ist sehr interessant.“ / „Na stole leży moja książka. Ona jest bardzo interesująca.” (das Buch = es)

2. jako zaimek nieosobowy

W języku niemieckim potrzebujesz w zdaniu obowiązkowo podmiotu (osoby) i orzeczenia (czynności), np. kobieta śpi. Czasami podmiot w zdaniu jest nieznany lub bliżej nieokreślony – wtedy musisz go zastąpić zaimkiem „es”, np.

• „Es klingelt an der Tür.” / „Ktoś dzwoni do drzwi.“ (kto? tego nie wiemy, dlatego „es”)

Nie wiesz, czego i kiedy się uczyć, by w końcu zrozumieć gramatykę? 📚🤔 Dołącz do mojego nowego kursu! 🎓 W 30 dni biorę cię za rękę i wyjaśniam krok po kroku oraz kompaktowo to, co kluczowe, byś przełamał/a barierę! 🚀

Tylko teraz możesz przetestować kurs przez 14 dni bez ryzyka w promocyjnej cenie -50%! 🔥

Kliknij tutaj i dołącz do innych Mistrzów

Kiedy użyć zaimka „es”?

W tych sytuacjach przyda Ci się zaimek „es”:

# przy opisywaniu zjawisk pogodowych

• „es schneit” (pada śnieg), „es donnert” (grzmi), „es blitzt” (błyska się)
• „es ist sonnig“ (jest słonecznie), „es ist bewölkt“ (jest pochmurnie), „es ist windig“ (jest wietrznie)

# przy czasownikach wyrażających odczuwanie i postrzeganie, jeśli wykonawca czynności (podmiot) jest nieokreślony

• „Es riecht gut in der Küche.“ / „ W kuchni ładnie pachnie.“  (co pachnie? nie wiadomo)

ALE: „Die Suppe riecht gut.“ / „Zupa ładnie pachnie.” (co pachnie? zupa)

• „Es wird mir schlecht.” / „Robi mi się niedobrze.“
• „Es freut mich, dass du kommst.“ / „Cieszy mnie to, że przyjdziesz.”

# przy czasownikach „sein” (być) i „werden” (stawać się)

• „Es wird kalt.” / „Robi się zimno.“
• „Es wird besser.“ / „Będzie lepiej.“
• „Es ist schon spät.“ / „Jest już pózno.“

# przy określeniach godziny, pory

• „Es ist Herbst.“ / „Jest jesień.“
• „Es ist 6 Uhr.“ / „Jest szósta.“
• „Es sind Winterferien.“ / „Są ferie zimowe.“

# w pewnych wyrażeniach i zwrotach

• „Es geht mir gut.” / „Mam się dobrze.“
• „Es gefällt mir bei dir.“ / „Podoba mi się u ciebie.“
• „Es gibt hier keinen Wald.“ / „Tutaj nie ma lasu.“
• „Es geht um Geld.“ / „Chodzi o pieniądze.“
• „Ich habe es eilig.“ / „Spieszy mi się.“
• „Es tut mir Leid.“ / „Przykro mi.“

# w stronie biernej (Passiv) na początku zdania

• „Es wird hier viel gebaut.” / „Tutaj dużo się buduje.“
• „Es wird hier Polnisch gesprochen.“ / „Tutaj mówi się po polsku.“
• „Es wurde mir gesagt, dass du nicht da bist.“ / „Powiedziano mi, że ciebie nie ma.“

# w niektórych zdaniach złożonych (tylko jeśli „es” stoi na samym początku)

Zdania ze spójnikiem „dass“

• „Es ist klar, dass ich dich besuche.“ / „To jest jasne, że cię odwiedzę.“

ALE: „Dass ich dich besuche, es ist klar.“ (w odwrotnej kolejności nie ma „es”)

• „Es ist gut, dass wir darüber sprechen.“ / „To dobrze, że o tym rozmawiamy.“

Zdania bezokolicznikowe (z bezokolicznikiem na końcu zdania)

• „Es ist schön, mit dir zu spazieren.“ / „Jest fajnie spacerować z tobą.“
• „Es ist einfach, Geld auszugeben.“ / „Jest łatwo wydawać pieniądze.“

Chcesz poznać inne ważne zaimki w niemieckim? Kliknij tutaj: zaimki dzierżawcze w niemieckim i dowiedz się, jak powiedzieć po niemiecku „mój, „twój” itd.

Podsumowanie

• Zaimek „es” może spełniać funkcję zaimka osobowego lub nieosobowego.
• Zastępuje 3. osobę liczby pojedynczej rodzaju nijakiego („ono”).
• Zastępuje też podmiot (wykonawcę czynności) w zdaniu, jeśli jest on nieznany lub nieokreślony.

Zaimek „es” – Ćwiczenia

Czas na praktykę! Przygotowałam dla Ciebie interaktywne ćwiczenia na zaimek „es” w języku niemieckim. Kliknij tutaj i ćwicz niemiecki online – bez rejestracji i za darmo: interaktywne ćwiczenia na zaimek „es”.

Najczęściej zadawane pytania – znasz odpowiedzi?