Zdania z „weil” i „dass”

W tej lekcji pokażę Ci na co musisz zwrócić uwagę, jeżeli chcesz użyć w zdaniu  spójnika „weil” lub „dass”. Na końcu znajdziesz interaktywne ćwiczenia. Chcesz poznać dalsze tematy z gramatyki niemieckiej? Ta lekcja jest częścią kursu: Gramatyka A1/A2

“Weil” i “dass” – co to jest?

“Weil” i “dass” to takie słówka (spójniki), które łączą dwa zdania w jedno:

• “Ich bin froh.” + “Ich habe Urlaub.” = “Ich bin froh, weil ich Urlaub habe.”
• “Ich bin froh.” + “Ich habe Urlaub.” = “Ich bin froh, dass ich Urlaub habe.

Szyk po “dass” i “weil” – co jest w nim takiego szczególnego?

Szyk zdania to inaczej kolejność słów w zdaniu. “Weil” oraz “dass” wypychają czasownik na koniec zdania. W języku polskim po “ponieważ” (weil) czy po “że” nic takiego się nie dzieje, dlatego zwłaszcza na początku nauki, może trudno być Ci trudno przestawić się na taką kolejność słów w zdaniu. Porówna zdanie polskie ze zdaniem niemieckim:

• “Jestem szczęśliwa, ponieważ mam urlop.” (“mam” czyli czasownik jest zaraz po spójniku “ponieważ”)
• “Ich bin froh, dass ich Urlaub habe.” (“habe”, czyli “mam” jest na końcu zdania)

Czyli oznacza to, że jeżeli chcesz ułożyć zdanie po niemiecku z użyciem “weil” albo “dass” to w tej części zdania, która jest po “weil” i “dass”, odmieniony czasownik dajesz na koniec tej części zdania. Jest to tak zwany szyk końcowy:

Nie wiesz, czego i kiedy się uczyć, by w końcu zrozumieć gramatykę? 📚🤔 Dołącz do mojego nowego kursu! 🎓 W 30 dni biorę cię za rękę i wyjaśniam krok po kroku oraz kompaktowo to, co kluczowe, byś przełamał/a barierę! 🚀

Tylko teraz możesz przetestować kurs przez 14 dni bez ryzyka w promocyjnej cenie -50%! 🔥

Kliknij tutaj i dołącz do innych Mistrzów

Po jakich jeszcze spójnikach jest szyk końcowy?

Nie tylko spójnik “weil” i dass” wypycha odmieniony czasownik (finites Verb) na koniec zdania. “Weil” i “dass” to tylko przykłady bardzo wielu spójników podrzędnych (tak nazywa się właśnie ta grupa spójników). Innymi spójnikami, po których odmieniony czasownik jest na końcu zdania to na przykład: als, als ob, anstatt dass, bevor, bis, da, damit, dass, falls, nachdem, ob, obwohl, ohne dass, seit, so dass, während, weil, wie.

Tutaj znajdziesz lekcję o spójnikach w języku niemieckim.

Zdania z „weil” i „dass” – interpunkcja

Przed „weil” i „dass”, jak i przed wszystkimi innymi spójnikami podrzędnymi (te wymienione powyżej) trzeba wstawić przecinek:

• „Ich lerne Deutsch, weil ich die deutschen Grammatik liebe.”
• „Ich gehe jetzt nach Hause, weil ich müde bin.”

Zdania z “dass” i “weil”  – przykłady

Mam nadzieję, że jak dotąd kolejność słów w zdaniu (szyk zdania) po “dass” i po “weil” jest dla Ciebie zrozumiała. A jeśli nie, to na pewno rozjaśni Ci się po przeanalizowaniu poniższych przykładów zdań z “weil” i “dass”:

• „Ich schenke meiner Freundin Blumen, weil sie heute Geburtstag hat.”
• „Sie geht zum Augenarzt, weil sie eine neue Brille braucht.”
• „Wir bleiben am Wochenende zu Hause, weil es regnet.”
• „Wir sparen Geld, weil wir  ein Auto kaufen möchten.”
• „Ich gehe jetzt ins Bett, weil ich morgen früh aufstehen muss.”
• „Es ist wichtig, dass du jeden Tag Deutsch lernst.”
• „Es tut mir leid, dass ich dich angeschrien habe.”
• „Ich freue mich, dass du die Prüfung bestanden hast.”
• „Ich habe Angst, dass du mich verlässt.”

Szyk po „dass” i „weil” z czasownikami rozdzielnie złożonymi

Czasownik rozdzielnie złożony, to taki czasownik, który się rozdziela. Zobacz:

„Ich stehe heute auf.” (czasownik „aufstehen” to czasownik rozdzielnie złożony, więc się rozdzielił na „auf” i „stehe”. „Stehe” dlatego, że to 1.osoba liczby pojedynczej)

Jeśli chcesz jednak zrobić zdanie z takim czasownikiem rozdzielnie złożonym z „weil” i „dass”, to cały  czasownik (w odmienionej formie) wędruje na koniec zdania i się nie rozdziela:

• „Ich gehe jetzt schlafen, weil ich morgen früh aufstehe.” („aufstehe” to czasownik rozdzielnie złożony dla 1.os. l.poj.. Jest na końcu zdania w całości, bo jest po „weil”)
• „Ich habe gehört, dass du morgen früh aufstehst.” („aufstehst” to czasownik rozdzielnie złożony dla 2.os. l.poj.. Jest na końcu zdania w całości, bo jest po „dass”)

Szyk po „dass” i „weil” z czasownikami modalnymi

Czasownik modalny bardzo często występuje w zdaniu w towarzystwie innego czasownika, który jest wtedy w bezokoliczniku. Bezokolicznik to taka forma czasownika, którą widzisz zawsze w słowniku – forma takiego bezokolicznika jest ZAWSZE z „en”. Spójrz:

• „Du musst morgen früh aufstehen.” („musst”, czyli odmieniony czasownik modalny na drugim miejscu w zdaniu + „aufstehen”, czyli bezokolicznik na końcu zdania = „musisz wstać”)
• „Ich will morgen früh aufstehen.” („will”, czyli odmieniony czasownik modalny na drugim miejscu w zdaniu+ „aufstehen”, czyli bezokolicznik na końcu zdania = „chcę wstać” )

Jeśli  chcesz zrobić zdanie z „weil” lub „dass” z czasownikiem modalnym, który jest w towarzystwie innego czasownika to wtedy… no właśnie co się wtedy dzieje?

Już wiesz, że na końcu zdania po spójniku „weil” i „dass” jest odmieniony czasownik.  A zatem:

• „Ich gehe jetzt ins Bett, weil ich morgen früh aufstehen muss.” ( po „weil” odmieniony czasownik modalny „muss” jest na końcu zdania. Jego towarzysz w bezokoliczniku „aufstehen” jest tuż przed nim.)
• „Ich habe gehört, dass du morgen früh aufstehen musst.” ( po „dass” odmieniony czasownik modalny „musst” jest na końcu zdania. Jego towarzysz w bezokoliczniku „aufstehen” jest tuż przed nim. )

Problem z gramatyką? Dołącz do mojego nowego kursu! 🤔

 …I testuj przez 14 dni bez ryzyka w promocyjnej cenie -50%! ✅ Krok po kroku ✅ kompaktowo ✅ według planu 

Tak, chcę zrozumieć gramatykę błyskawicznie & praktycznie!

Zdania z  „dass” i „weil” w czasie przeszłym Perfekt

Jak może pamiętasz z lekcji o czasie Perfekt, żeby zrobić zdanie w Perfekt, oprócz czasownika, który nazywa to co zrobiłeś, jest jeszcze jeden czasownik. Jest to „haben” lub „sein„, które nic w takim zdaniu z Perfekt nie znaczą, a tylko pomagają stworzyć zdanie (czasowniki posiłkowe):

• „Ich habe eine Pizza gegessen.” (zdanie w Perfekt = odmieniony czasownik „haben” na drugim miejscu w zdaniu + czasownik w Partizip II „gegessen” na końcu zdania)
• „Ich bin nach Hause gegangen.” (zdanie w Perfekt = odmieniony czasownik „sein” na drugim miejscu w zdaniu + czasownik w Partizip II „gegangen” na końcu zdania)

Nauczyliśmy się, że po spójniku „weil” i „dass” odmieniony czasownik jest na końcu zdania. A zatem jeśli chcesz zrobić zdanie w czasie Perfekt z „weil” lub „dass” , to „haben” lub „sein” będzie na końcu zdania. Ten drugi czasownik  (Partizip II) będzie zaraz przed nim:

• „Ich habe schlechtes Gewissen, weil ich eine Pizza gegessen habe.” (odmieniony czasownik „haben” jest na końcu zdania. „Gegessen”, czyli Partizip II jest zaraz przed nim. )
• „Ich habe gehört, dass du nach Hause gegangen bist.” (źle: „Ich habe gehört, dass du bist nach Hause gegangen.”)
• „Er macht eine Diät, weil er 5 Kilo zugenommen hat.” (odmieniony czasownik „haben” jest na końcu zdania. „Zugenommen”, czyli Partizip II jest zaraz przed nim. )
• „Ich habe gehört, dass er 5 Kilo zugenommen hat.” ( źle: „Ich habe gehört, dass er hat 5 Kilo zugenommen.”

Zdania z „weil” i „dass” – najważniejsze informacje w skrócie

• Weil” i “dass” to takie słówka (spójniki), które łączą dwa zdania w jedno: “Ich bin froh.” + “Ich habe Urlaub.” = “Ich bin froh, weil ich Urlaub habe.”
• Jeżeli chcesz ułożyć zdanie po niemiecku z “weil” albo “dass” to w tej części zdania, która jest po “weil” i “dass”, odmieniony czasownik dajesz na koniec tej części zdania. Jest to tak zwany szyk końcowy: „Ich lerne Deutsch, weil ich die deutsche Grammatik liebe.”
• Jeśli chcesz jednak zrobić zdanie z  czasownikiem rozdzielnie złożonym z „weil” i „dass”, to cały  czasownik (w odmienionej formie) wędruje na koniec zdania i się nie rozdziela: „Ich gehe jetzt schlafen, weil ich morgen früh aufstehe.”
• Jeśli  chcesz zrobić zdanie z „weil” lub „dass” z czasownikiem modalnym, to odmieniony czasownik modalny jest na końcu zdania: „Ich gehe jetzt ins Bett, weil ich morgen früh aufstehen muss.”
• Jeśli  chcesz zrobić zdanie z „weil” lub „dass” w czasie przeszłym Perfekt, to odmieniony czasownik „haben” lub „sein” jest na końcu zdania:  jest na końcu zdania: „Ich habe schlechtes Gewissen, weil ich eine Pizza gegessen habe.”

Poćwicz szyk zdania po „dass” i „weil”!

Chcesz poćwiczyć zdania z „weil” i „dass”? Tutaj znajdziesz interaktywne ćwiczenia na zdania z „weil” i „dass” !

Wasze najczęściej zadawane pytania o zdania z „weil” i „dass”